Wpływ statyn na ryzyko wystąpienia choroby Parkinsona

W 2008 r. Wahner i wsp. opublikowali wyniki badania kliniczno-kontrolnego wskazujące na związek między stosowaniem statyn a mniejszym ryzykiem wystąpienia choroby Parkinsona [1]. Oceniano, że redukcja ryzyka wynosiła od 60 do 70%. W tym samym roku inna grupa badawcza nie stwierdziła podobnej zależności [2]. Kolejna analiza, która objęła przypadki 1 931 pacjentów z chorobą Parkinsona i 9 651 osób z grupy kontrolnej, wykazała związek pomiędzy stosowaniem statyn przez krótki czas a obniżonym ryzykiem choroby Parkinsona [3]. W 2012 r. przedstawiono wnioski z badania z prospektywnym zbieraniem danych, w którym w okresie 12 lat stwierdzono 644 nowe przypadki choroby Parkinsona. Wykazano, że regularne przyjmowanie statyn przez osoby, które były młodsze niż 60 lat na początku badania, było związane ze spadkiem ryzyka choroby Parkinsona o 69% (p = 0.02) [4]. W metaanalizie 8 badań dotyczących wpływu stosowania statyn na ryzyko choroby Parkinsona potwierdzono możliwość korzystnego działania tych leków w ośrodkowym układzie nerwowym, szczególnie w przypadkach ich stosowania w krótszym okresie czasu. Autorzy metaanalizy zwrócili uwagę na niewystarczającą jakość danych i brak potwierdzenia skuteczności statyn przez nauki podstawowe [5]. W bieżącym numerze Neurology opublikowany został artykuł opisujący badanie wpływu zaprzestania terapii statynami na ryzyko choroby Parkinsona. Objęło ono 43 810 osób, które rozpoczęły przyjmowanie statyn w latach 2001-2008. Rozróżniono statyny lipofilne (np. atorwastatyna, lowastatyna i simwastatyna) i hydrofilne (np. rosuwastatyna). Ryzyko względne (HR) wystąpienia choroby Parkinsona u osób, które kontynuowały leczenie statynami lipofilnymi, względem osób, które tą terapię przerwały, wyniosło 0.42. Największy spadek ryzyka choroby Parkinsona odnotowano w związku ze stosowaniem simwastatyny (HR = 0.23) i atorwastatyny (HR = 0.33). U kobiet kontynuujących przyjmowanie simwastatyny ryzyko względne wystąpienia choroby Parkinsona wynosiło 0.11. Istotny spadek ryzyka dotyczył także osób starszych przyjmujących atorwastatynę (HR = 0.42). Nie stwierdzono zależności obserwowanego efektu od długości czasu stosowania statyn.

[1] Wahner AD, Bronstein JM, Bordelon YM i Ritz B. Statin use and the risk of Parkinson disease. Neurology 2008; 70(16 Pt 2):1418-22.
[2] Samii A, Carleton BC i Etminan M. Statin use and the risk of Parkinson disease: a nested case control study. J Clin Neurosci 2008; 15(11):1272-3.
[3] Ritz B, Manthripragada AD, Qian L i wsp. Statin use and Parkinson's disease in Denmark. Mov Disord 2010; 25(9):1210-6.
[4] Gao X, Simon KC, Schwarzschild MA i Ascherio A. Prospective study of statin use and risk of Parkinson disease. Arch Neurol 2012; 69(3):380-4.
[5] Undela K, Gudala K, Malla S i Bansal D. Statin use and risk of Parkinson's disease: a meta-analysis of observational studies. J Neurol 2013; 260(1):158-65.