Współczesne spojrzenie i zalecane postępowanie w biegunkach

Biegunka jest jednym z częstszych objawów, z którymi spotyka się lekarz i jedną z najczęstszych przyczyn zgłaszania się do lekarzy pierwszego kontaktu. Szacuje się, że problem ten dotyczy ok. 1,5 proc. wszystkich hospitalizacji osób dorosłych. W krajach rozwijających się biegunka występuje dwa do trzech razy częściej niż w krajach uprzemysłowionych. Żadnego lekarza praktyka nie trzeba przekonywać o dużej częstości stanów biegunkowych u dorosłych i dzieci. W takich sytuacjach powinien on wykazać się nie tylko wiedzą i doświadczeniem klinicznym, lecz także wiedzą z zakresu epidemiologii, a nierzadko znajomością odpowiednich przepisów. Ostra biegunka jest przecież problemem związanym często z zachorowaniami masowymi czy rodzinnymi.


Jakkolwiek w praktyce można biegunkę łatwo rozpoznać, podanie ścisłej jej definicji jest trudne. Liczba wypróżnień w ciągu doby i ich objętość zależą w normalnych warunkach od wielu czynników, takich jak wiek pacjenta, rodzaj spożywanego pokarmu, tryb życia i mogą wahać się w dość szerokich granicach. Należy pamiętać jednak, że biegunka nie zawsze jest objawem postaci jelitowej choroby organicznej lub zakaźnej. Może być wyrazem nadmiernego pobudzenia emocjonalnego, przegrzania, zbyt intensywnego wysiłku fizycznego czy niestrawności spowodowanej objadaniem się, nietypowym lub nieświeżym pokarmem. Właśnie zmiana sposobu żywienia może być jedyną przyczyną biegunki pojawiającej się u podróżnych. Inny rodzaj tłuszczu, niepospolite przyprawy, odmienne sposoby przyrządzania potraw i niespożywane uprzednio produkty żywnościowe powodują hiperreaktywność jelit, nadmierne pobudzenie motoryki przewodu pokarmowego i/lub dysregulację w obrębie flory bakteryjnej. Z tego powodu, iż biegunka występuje u co najmniej połowy osób tak chętnie dziś podróżujących za granicę, popularyzowanie wiedzy i dostarczanie nowych informacji na ten temat ma duże i niekwestionowane znaczenie praktyczne. Wobec ogromnej różnorodności czynników etiologicznych i patogenów wywołujących stany biegunkowe, jak również niebywale częstej klinicznej konstatacji, że objawy nie odzwierciedlają przyczyny, lekarz staje przed złożonym zagadnieniem ustalenia przyczyny biegunki, gdyż od tego zależy tryb postępowania i leczenie.


Definicje i określenia


Biegunka to zmiana prawidłowego rytmu wypróżnień, charakteryzująca się zwiększeniem zawartości wody w stolcu, jego objętości lub częstotliwości wypróżnień. Zgodnie z...


View full text...