Wybrane aspekty bezpieczeństwa leczenia niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi w świetle ostatnich doniesień

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są podstawowymi lekami stosowanymi w terapii bólu, szczególnie w chorobach narządu ruchu. Ich rozpowszechnienie i dostępność wiążą się z dużą częstością objawów niepożądanych. Główny mechanizm działania NLPZ polega na zmniejszaniu aktywności cyklooksygenaz (COX). Preparaty selektywne silniej działają na COX-2, a tzw. klasyczne w zbliżonym stopniu na COX-1 i COX-2. Ma to wpływ na częstość występowania objawów niepożądanych podczas stosowania tych leków. Wśród tzw. klasycznych NLPZ największe ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych wykazuje diklofenak. Częstość występowania powikłań zależy od czasu leczenia oraz dawki leku. Według najnowszych badań u pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym bezpieczniejszymi lekami są naproksen i celekoksyb (w małej dawce). Ryzyko uszkodzenia przewodu pokarmowego można zmniejszyć poprzez stosowanie inhibitorów pompy protonowej (IPP). Największe ryzyko ciężkiego uszkodzenia wątroby opisywano po nimesulidzie, którego stosowanie zostało ograniczone przez producentów leku.

Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) are the cornerstone of pain therapy, particularly in conditions of the musculoskeletal system. However, their widespread use contributes to a high incidence of adverse effects. The main mechanism of action of NSAIDs is associated with reduced activity of cyclooxygenase (COX). Selective compounds predominantly affect COX-2, while “classic” ones inhibit both COX-1 and COX-2 to a similar degree. This influences the incidence of adverse effects during their use. Among “classic” NSAIDs, diclofenac is associated with the highest risk of cardiovascular complications. The incidence depends also on duration of treatment and dosage regimen. According to the latest research, in patients at high risk of cardiovascular complications, naproxen and celecoxib (in small doses) are safer. Risk of damage of the digestive tract may be reduced by concomitant use of proton pump inhibitors. The greatest risk of severe liver damage has been correlated with nimesulide, resulting in a considerable limitation of indications by manufacturers.