Wybrane czynniki ryzyka wystąpienia powikłań dostępów naczyniowych u chorych leczonych na oddziale intensywnej terapii

Wprowadzenie
Cewniki naczyniowe stanowią niezbędny element postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u pacjentów krytycznie chorych. Jednak ich wprowadzenie i utrzymanie niesie ze sobą ryzyko wystąpienia groźnych dla życia powikłań.

Cel pracy
Poznanie wybranych czynników ryzyka wystąpienia powikłań dostępów naczyniowych u chorych leczonych na oddziale intensywnej terapii.

Materiał i metody
Badania o charakterze retrospektywnym przeprowadzono na 11-łóżkowym wieloprofilowym oddziale intensywnej terapii na południu Polski. Do badań wykorzystano dokumentację medyczną indywidualną i zbiorczą, skalę TISS-28 oraz skale klasyfikujące SOFA i APACHE II. Analizę statystyczną wykonano przy użyciu programu Statistica 10 PL. Wnioskowanie statystyczne przeprowadzono przy poziomie istotności α = 0,05.

Wyniki i wnioski
Na 1742 założone dostępy naczyniowe powikłania wystąpiły w 411 przypadkach. Najczęstszą przyczyną dekaniulacji było podejrzenie infekcji, niedrożność kaniuli oraz jej przypadkowe usunięcie. Częstość występowania powikłań wśród dostępów żylnych obwodowych różniła się istotnie od średniej częstości powikłań dla wszystkich typów dostępów śródnaczyniowych. Na liczbę powikłań w trakcie stosowania dostępów naczyniowych istotny liniowy wpływ miały liczba dostępów, częstość manipulacji w trakcie opieki nad kaniulami, liczba dni pobytu pacjenta na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii, a w przypadku cewników centralnych, dializacyjnych i tętniczych – także czas ich utrzymania. Z występowaniem powikłań dodatnio korelowały dekompensacja przewlekłej niewydolności oddechowej, czas pobytu na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii, czas hospitalizacji, a ujemnie średnia liczba podjętych interwencji w skali TISS-28.



Introduction
Vascular catheters constitute an indispensable element of the diagnostic-therapeutic procedure in critically ill patients. However, their insertion and maintenance is associated with the risk of occurrence of life-threatening complications.

Aim of the research
To become familiar with selected risk factors of vascular access complications in patients treated at an intensive care unit.

Material and methods
Retrospective studies were carried out at an 11-bed multi-profile Intensive Care Unit in the South of Poland. The studies included using individual and collective medical documentation, the TISS-28 scale, as well as the SOFA and APACHE II classifying scales. The statistical analysis was performed using Statistica 10 PL software. The statistical inference was carried out with a α = 0.05 significance level.

Results and conclusions
Among 1742 inserted vascular accesses, complications occurred in 411 cases. The most frequent cause of decannulation was a suspected infection, an obstruction of the cannula, and the accidental removal of the cannula. The frequency of complications among peripheral venous accesses significantly differed from the mean frequency of complications for all types of intravascular accesses. The number of complications during application of vascular accesses was significantly linearly influenced by the number of accesses, the frequency of manipulations during care activities performed in relation to the cannulas, the number of days a patient stayed in the anaesthesiology and intensive care unit, and in the case of central, dialysis, and arterial catheters also the time of maintaining them. The decompensation of chronic respiratory failure, the duration of the stay at the anaesthesiology and intensive care unit, and the duration of hospitalisation correlated positively with the occurrence of complications, and the mean number of undertaken interventions in the TISS-28 scale correlated negatively.