Wybrane zaburzenia hormonalne i metaboliczne u Polaków po 65. roku życia – PolSenior

Proces starzenia związany jest, poza spadkiem produkcji i stężenia hormonów juwenilnych (melatonina, hormon wzrostu, estradiol, testosteron, dehydroepiandrosteron), również ze zwiększoną zapadalnością na niedo­czynność tarczycy, cukrzycę typu 2 oraz otyłość.

Objawy niedoczynności tarczycy bardzo często przypominają następstwa starzenia (sucha skóra, ziębnięcie, senność, ociężałość), co powoduje, że czasem lekarz pierwszego kontaktu nie myśli o chorobie tarczycy u osoby po 65. roku życia, która zgłasza takie dolegliwości, ale wiąże je ze starością. Nierzadko sami pacjenci uważają, że objawy są naturalne i związane ze starzeniem, i nie zgłaszają ich lekarzowi. Wyniki badania PolSenior – przeprowadzonego w latach 2007–2010 u 2055 kobiet oraz 2135 mężczyzn po 65. roku życia wybranych losowo w całej Polsce potwierdzają te obserwacje [1].

Podwyższone stężenie hormonu tyreotropowego (TSH) w surowicy powyżej 4,5 mIU/ml, świadczące o niedoczynności tarczycy, wykazano u 10,35% kobiet oraz 5,63% mężczyzn, natomiast podwyższony poziom przeciwciał anty-TPO stwierdzono u 47,9% kobiet oraz 28,04% mężczyzn. Najgorszą informacją wynikającą z badań był fakt, że 57,8% badanych nie miało świadomości choroby i nie było leczonych. Należy jednak podkreślić, że niedoczynność tarczycy w 88% miała charakter subkliniczny, a nadczynność tarczycy w 71%.

Zmniejszone stężenie TSH w wyniku nadczynności tarczycy stwierdzono u 2,94% badanych. Nie wykazano zależności spadku lub wzrostu stężenia hormonów tarczycy od wieku. Nieprawidłowa czynność tarczycy występowała częściej u kobiet, a zapadalność na choroby tarczycy była podobna jak w innych krajach europejskich.

Badanie stężenia TSH powinno być wykonywane obligatoryjnie jeden raz do roku u osób po 65. roku życia.

Najczęstszą przyczyną zgonów osób po 65. roku życia są choroby układu krążenia. Według ustaleń Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (MFD) z 2005 r. do czynników ryzyka chorób układu krążenia należy otyłość typu brzusznego (wskaźnik masy ciała powyżej 30,0 kg/m², obwód talii powyżej 80 cm u kobiet i 94 cm u mężczyzn), stężenie glukozy w surowicy powyżej 5,6 mmol/l, triglicerydów powyżej 1,7 nmol/l, cholesterolu HDL poniżej

1,1 mmol/l u kobiet i 0,9 mmol/l u mężczyzn.

W ramach badania PolSenior przeprowadzono również u 1971 kobiet oraz 2087 mężczyzn analizę częstości zaburzeń metabolicznych oraz ich związku ze...


Pełna treść artykułu...