Wyrok losu. Rozmowa z profesor Anną Członkowską, przewodniczącą Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Udaru Mózgu

Janusz Michalak: – Polska należy do krajów, w których udar mózgu 2-krotnie częściej niż w krajach Europy Zachodniej kończy się śmiercią lub ciężkim inwalidztwem pacjenta. W większości krajów rozwiniętych tylko co piąty chory nie przeżywa pierwszego miesiąca po udarze, w Polsce umiera w tym czasie co trzeci.





Anna Członkowska: – Największym naszym problemem jest właśnie duża umieralność po udarze. I ta wczesna, szpitalna i późniejsza – w ciągu roku. Teraz te liczby zaczęły się na szczęście zdecydowanie poprawiać – właśnie dzięki Narodowemu Programowi Profilaktyki i Leczenia Udaru, któremu przewodniczę. Lansujemy w nim zasadę, że każdy chory z udarem powinien natychmiast zostać przyjęty do szpitala i leczony w odpowiednich warunkach, na oddziale udarowym. A chodzi głównie o to, żeby zapobiec powikłaniom wynikającym z udaru. Jeśli pacjent trafi na tzw. erkę udarową, czy oddział udarowy i tam zostanie otoczony prawidłową opieką – tzn. od razu zostaną podane mu płyny, zostanie podłączony do monitora, lekarze zbadają czy ciśnienie mu nie spada, czy nie jest za wysokie, czy poziom glukozy jest prawidłowy – to jest szansa, że udar wyrządzi pacjentowi mniej szkód.



– Na czym polega mechanizm wychodzenia z udaru?



– Najważniejsza jest rehabilitacja. Oczywiście, w tzw. ostrym okresie, w którym życie chorego jest zagrożone, a wszystkie funkcje życiowe są załamane, pacjent wymaga bardzo intensywnej opieki medycznej. Ale już wtedy, właściwie od pierwszego dnia, wprowadza się rehabilitację. Na początku jest to ruch bierny, który zapobiega powikłaniom pod postacią zapalenia płuc, czy powstawania zakrzepów żylnych. Potem zaczyna się uczenie pacjenta normalnych czynności, przywracanie utraconych funkcji.



– Przecież tkanka mózgowa jest zniszczona. Wytwarzają się dodatkowe połączenia?



– Tkanka mózgowa – jak się ostatnio uważa – ma pewne możliwości regeneracji. Szczególnie ważne jest przejmowanie funkcji przez inne okolice mózgu. Niektóre z nich przejmuje częściowo przeciwległa półkula. Oczywiście, kiedy udar jest rozległy, niektórych funkcji nie udaje się przywrócić. Wtedy uczy się pacjenta terapii zastępczej, żeby skompensować te, które utracił.



– Czy tylko starsi ludzie dostają udarów, a...


Pełna treść artykułu...