Występowanie gruczolaków jelita grubego u chorych z zespołem metabolicznym

Wstęp: Gruczolaki stanowią 70% wszystkich polipów jelita grubego. Są nowotworami o charakterze łagodnym, ich komórki wywodzą się z nabłonka gruczołowego o różnym stopniu dysplazji i o różnej zdolności do transformacji złośliwej. Znane są dowody na zwiększoną częstość występowania gruczolaków u osób z zespołem metabolicznym.

Cel: Określenie związku pomiędzy występowaniem gruczolaków a zespołem metabolicznym.

Materiał i metody: Do programu profilaktycznego zakwalifikowano 151 osób pomiędzy 50. a 70. rokiem życia, zamieszkujących miasto i gminę Strzegom. Wykonano u nich następujące badania: endoskopię górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, badanie elektrokardiograficzne (EKG), rentgenograficzne (RTG) klatki piersiowej, badania biochemiczne oraz w zależności od płci – badanie ginekologiczne, mammografię lub poziom PSA.

Wyniki: Wykazano istotnie statystycznie większą częstość występowania gruczolaków jelita grubego wśród osób z zespołem metabolicznym (33,3% vs 20,6%, p < 0,05). U tych pacjentów stwierdzano również istotnie wyższy odsetek większych gruczolaków, tj. ≥ 10 mm średnicy, w porównaniu z osobami bez zespołu metabolicznego. Wykazano ponadto, że wysokie stężenie cholesterolu HDL, tj. > 95 mg%, lub stężenie cholesterolu HDL w granicach 45–95 mg% ze spełnionymi kryteriami rozpoznania zespołu metabolicznego wiąże się z występowaniem gruczolaków w jelicie grubym.

Wnioski: Zespół metaboliczny można uznać za czynnik ryzyka wystąpienia gruczolaków w jelicie grubym. Wzrost gruczolaków u pacjentów z zespołem metabolicznym może być przyspieszony. Cząsteczki HDL mogą odgrywać istotną rolę w procesach pobudzania nieprawidłowej proliferacji komórek jelita grubego prowadzącej do powstania gruczolaka.

Introduction: Seventy percent of colonic polyps are adenomas – benign neoplastic tissue deriving from epithelium with various grades of dysplasia. Metabolic syndrome is discussed as one of the risk factors for development of colonic adenomas.

Aim: To evaluate the relation between metabolic syndrome and prevalence of colonic polyps.

Material and methods: In 2008-2011, 151 patients (aged 50-70 years) from the city of Strzegom were enrolled in a prophylactic programme. Each patient had the following examinations performed: physical examination, abdomen ultrasound, chest X-ray, oesophagogastroduodenoscopy, colonoscopy, ECG and laboratory tests. In females mammography and gynaecological examination were performed, and in males prostate-specific antigen (PSA) level was evaluated.

Results: The prevalence of adenomas was higher in patients with metabolic syndrome (33.3% vs. 20.6%, p < 0.05). Also higher prevalence of adenomas larger than 10 mm was found in patients with metabolic syndrome. HDL level above 95 mg% and HDL level 45-95 mg% with fulfilled criteria of metabolic syndrome were determined as risk factors of colonic adenoma development.

Conclusions: Metabolic syndrome can be a risk factor for development of colonic adenomas. Adenoma growth can be accelerated in metabolic syndrome. HDL molecules can promote colonic proliferation and formation of adenomas.