Występowanie niedoboru witaminy D u jeszcze niedializowanych chorych na przewlekłą chorobę nerek

Wprowadzenie: W przebiegu przewlekłej choroby nerek już we wczesnym etapie obserwuje się zmniejszone stężenie witaminy D, co ma wpływ na jej postęp i ciężki charakter.

Cel pracy: Ocena występowania niedoboru witaminy D u jeszcze niedializowanych chorych na przewlekłą chorobę nerek.

Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 100 dorosłych chorych, których podzielono na trzy grupy w zależności od poziomu szacunkowego współczynnika filtracji kłębuszkowej (eGFR). Grupa A obejmowała 30 pacjentów, u których eGFR wynosił 30–49 ml/min, grupa B – 33 pacjentów, u których eGFR wynosił 15–29 ml/min, a grupa C – 37 pacjentów, u których eGFR wynosił poniżej 15 ml/min. Na początku badania dokonano oceny funkcji nerek, oznaczono stężenie nietkniętej (kompletnej) formy parathormonu (iPTH) oraz witaminy D w dwóch postaciach – 25(OH)D i 1,25(OH)2D.

Wyniki: Średnie stężenie w surowicy fosforanu i iPTH zwiększało się w miarę postępu przewlekłej choroby nerek. Średnie stężenie w surowicy wapnia, 25(OH)D i 1,25(OH)2D stopniowo zmniejszało się w grupach A, B i C. Zaobserwowano istotny wzrost średniego stężenia w surowicy iPTH od grupy A do grupy C (p < 0,05), a także tendencję spadkową średniego stężenia 25(OH)D i 1,25(OH)2D w grupach od A do C (p < 0,05). Stwierdzono pozytywną zależność 25(OH)D i 1,25(OH)2D od współczynnika eGFR, a także negatywną zależność 25(OH)D i 1,25(OH)2D od iPTH i białkomoczu.

Wnioski: Wraz z postępem przewlekłej choroby nerek zwiększa się występowanie niedoboru oraz bardzo niskich stężeń 25(OH)D i 1,25(OH)2D. Stężenie obu postaci witaminy D wykazywało negatywną zależność od takich czynników, jak stężenie parathormonu i białkomocz.

Introduction: Reduced vitamin D levels were seen early in the course of chronic kidney disease (CKD). Its prevalence increased and severity worsened with the progression of CKD.

Aim: To assess the prevalence of vitamin D deficiency in pre-dialysis CKD patients.

Material and methods: In the study 100 adult patients were divided into three groups depending on estimated glomerular filtration rate (eGFR). Group A consisted of 30 patients with eGFR between 30–49 ml/min, group B consisted of 33 patients with eGFR between 15–29 ml/min, and group C had 37 patients with eGFR less than 15 ml/min. Renal functions, intact parathyroid hormone, 25 hydroxy vitamin D, and 1,25 dihydroxy vitamin D were measured at baseline.

Results: The mean serum phosphate and iPTH levels increased steadily as CKD progressed. On the other hand, mean corrected serum calcium levels, 25 hydroxy vitamin D, and 1,25 dihydroxy vitamin D decreased progressively in group A, B, and C. There was a significant increase in mean serum iPTH level from group A to group C (p < 0.05). The mean level of 25 hydroxy vitamin D and 1,25 dihydroxy vitamin D showed a trend of declination from group A to C (p < 0.05). Both 25 hydroxy vitamin D and 1,25 dihydroxy vitamin D positively correlated with eGFR. There was negative correlation of 25 hydroxy vitamin D and 1,25 dihydroxy vitamin D with iPTH and proteinuria.

Conclusions: The study concluded that both prevalence and severity of low 25 hydroxy and 1,25 dihydroxy vitamin D increases with progression of CKD. Their levels were negatively correlated to factors like parathyroid hormone levels and proteinuria.