Wytyczne Brytyjskiego Towarzystwa Dermatologicznego 2017 – rogowacenie słoneczne

Wstęp

W ostatnich latach obserwuje się dynamiczny wzrost zachorowań na nowotwory skóry, u podłoża których leży ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe (ultraviolet radiation – UVR). Rogowacenie słoneczne (actinic keratosis – AK) jest powszechną chorobą skóry charakteryzującą się występowaniem zmian hiperkeratotycznych na podłożu skóry uszkodzonej działaniem promieni ultrafioletowych lub skóry starczej, najczęściej u ludzi rasy kaukaskiej. Zmiany rzadko występują pojedynczo, najczęściej obserwuje się kilka do kilkunastu ognisk AK u jednego pacjenta. De Berker i wsp. pod patronatem Brytyjskiego Towarzystwa Dermatologicznego opracowali nowe wytyczne dotyczące przede wszystkim postępowania terapeutycznego tej częstej w rasie kaukaskiej jednostki chorobowej.
W leczeniu AK przed podjęciem decyzji o sposobie postępowania należy uwzględnić okolice zmiany, preferencje pacjenta, współistniejące choroby, wcześniejsze terapie AK, a także doświadczenie kliniczne leczącego oraz koszty leczenia.
Należy pamiętać, że ryzyko AK zależy nie tylko od podłoża genetycznego. Mają na nie wpływ styl życia, dieta, a przede wszystkim ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe. Ważnym elementem wydaje się prawidłowa pielęgnacja skóry poprzez stosowanie emolientów zawierających mocznik i kwas salicylowy, aczkolwiek brakuje obiektywnych danych z piśmiennictwa (siła rekomendacji B, poziom istotności 2+).
Bez wątpienia najważniejszym elementem postępowania terapeutycznego jest fotoochrona, która ma siłę rekomendacji A, poziom istotności 1+++. Badanie z randomizacją, kontrolowane placebo wykazało, że krem z filtrem SPF 17 stosowany na twarz 2 razy dziennie przez 7 miesięcy jest bardziej skuteczny niż emolient w zmniejszeniu liczby ognisk AK i zapobieganiu pojawianiu się nowych. Badanie australijskie prowadzone przez 2 lata wśród chorych po przeszczepie narządu wewnętrznego, u których stosowano filtr SPF > 50 raz dziennie, wykazało istotną redukcję liczby ognisk AK i raka kolczystokomórkowego.
W terapii aktywnej ważne jest, aby przed rozpoczęciem leczenia poinformować pacjenta, jak ma aplikować lek, jakie mogą być działania niepożądane, jakich reakcji skórnych może się spodziewać i jak ma sobie z nimi poradzić oraz na jaki obszar skóry go stosować (obszar zagrożony nowotworzeniem – OZN). Koncepcja terapii OZN opiera się na usuwaniu zmian widocznych i wyczuwalnych oraz ognisk subklinicznych w obrębie pola skóry uszkodzonej UVR, która charakteryzuje...


Pełna treść artykułu...