Wytyczne Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii dotyczące zapobiegania niezamierzonej śródoperacyjnej hipotermii

Uzasadnienie i zakres problemu

Ośrodkowa temperatura człowieka jest ściśle, z dokładnością do 0,2°C, regulowana i koordynowana na poziomie ośrodkowego układu nerwowego, w ośrodku zlokalizowanym w podwzgórzu, za pomocą kilku efektorowych mechanizmów obronnych zapobiegających nadmiernemu wychłodzeniu i przegrzaniu. Centralna regulacja dopuszcza zróżnicowanie, zarówno dobowe, jak i miesięczne, nawet na poziomie 1°C, natomiast w warunkach normalnych aktywacja skutecznych mechanizmów obronnych zapobiega najmniejszemu nawet wychłodzeniu i zwiększeniu temperatury ośrodkowej w każdym momencie dnia. Znieczulenie (zarówno ogólne, jak i przewodowe) ogranicza możliwości obronne organizmu w tym zakresie, zwiększając przedział temperatur akceptowanych przez ośrodek termoregulacji z kilku dziesiątych nawet do kilku stopni Celsjusza. Stanowi to jeden z czynników sprzyjających wychłodzeniu śródoperacyjnemu, czyli obniżeniu temperatury ośrodkowej poniżej 36^oC. Rozszerzenie naczyń obwodowych, do którego dochodzi bądź na skutek bezpośredniego wpływu środków znieczulenia ogólnego na naczynia, bądź blokady współczulnej w przebiegu znieczuleń przewodowych, odpowiada za początkowy szybki spadek temperatury ośrodkowej. Przewaga utraty ciepła nad jego produkcją stanowi o dalszym zmniejszeniu zasobów cieplnych organizmu w kolejnych godzinach zabiegu chirurgicznego, czego wynikiem jest obniżenie temperatury ośrodkowej nawet o 2–3°C. Możliwymi następstwami tego zjawiska są zaburzenia krzepnięcia, większe ryzyko przetoczeń okołooperacyjnych, zwiększona częstość zakażeń miejsca operowanego oraz – jako wynik powyższych powikłań – przedłużony czas pobytu w szpitalu i wzrost kosztów hospitalizacji [1]. Pomiar temperatury w czasie znieczulenia jest niezbędną składową monitorowania śródoperacyjnego, zarówno w przypadku znieczuleń ogólnych, jak i przewodowych, co jest czynnikiem absolutnie koniecznym, aby rozpoznać i leczyć, a także zapobiegać wystąpieniu tego najczęstszego z możliwych powikłań znieczulenia [2]. Dane epidemiologiczne pochodzące z Europy i Australii dotyczące monitorowania śródoperacyjnego i częstości występowania niezamierzonej śródoperacyjnej hipotermiii (NŚH), definiowanej jako obniżenie temperatury poniżej 36^oC, wskazują na potrzebę podsumowania istniejących doniesień naukowych i przełożenia ich na rekomendacje kliniczne, których wdrażanie będzie krokiem w kierunku podniesienia jakości opieki okołooperacyjnej w Polsce [3, 4]. Dbanie o...


View full text...