Zakażenia atypowe u dzieci

Zakażenia układu oddechowego są najczęstszą przyczyną porad ambulatoryjnych i stanowią 50-60% wszystkich zakażeń pozaszpitalnych. Mogą mieć zróżnicowany przebieg kliniczny w zależności od wieku dziecka, udziału czynników środowiskowych, czynników ryzyka, miejsca zakażenia czy też współwystępowania alergii. Zakażenia wirusowe są przyczyną większości przypadków zapalenia błony śluzowej nosa, gardła, krtani, tchawicy i oskrzeli, a także ostrego zapalenia ucha środkowego i zatok. Biorąc pod uwagę m.in. fakt, że niektóre patogenne drobnoustroje mogą wchodzić w skład flory kolonizującej jamę ustno-gardłową u zdrowych osób, etiologia bakteryjna zakażeń nadal pozostaje istotnym elementem praktycznego zainteresowania klinicystów. Wykazano, że ok. 40-60% dzieci w wieku do 2 lat jest nosicielami Streptococcus pneumoniae, do 7. roku życia odsetek ten spada poniżej 20%. Około 40% dzieci w wieku do 7 lat jest nosicielem Moraxella catarrhalis, a blisko 30% Haemophilus influenzae. Bezobjawowe nosicielstwo nawet patogennych drobnoustrojów jest szczególnie częste u dzieci 4-6-letnich, z powodu łatwości ich rozprzestrzeniania się w środowisku. Tego typu nosicielstwo nie wymaga leczenia antybiotykami.
Pozaszpitalne bakteryjne zakażenia układu oddechowego mogą być wywoływane przez drobnoustroje typo-we (hodowla i identyfikacja w każdym laboratorium mikrobiologicznym, czas oczekiwania na wynik 48 godz.), takie jak Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Streptococcus pyogenes, rzadziej Gram-ujemne: Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Enterobacter spp., Pseudomonas aeruginosa.
W ostatnich latach coraz częściej podkreśla się jednak rolę drobnoustrojów atypowych. Ocenia się nawet, że u dzieci poniżej 3. roku życia mogą być one odpowiedzialne za 44%, a u dzieci powyżej 3. roku życia do 62% zakażeń górnych i dolnych dróg oddechowych. Do omawianej grupy należą: Chlamydophila pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae i Legionella spp. Hodowla tych bakterii wymaga szczególnych warunków, a jej wyniki otrzymuje się po kilku tygodniach (z wyjątkiem Legionella spp. - badania w laboratorium szerokoprofilowym). Serodiagnostyka ma głównie znaczenie epidemiologiczne, a w identyfikacji bakterii coraz częściej wykorzystuje się metody molekularne (np. PCR). Chlamydophila pneumoniae jest bakterią Gram-ujemną o obligatoryjnym rozwoju wewnątrzkomórkowym, a jej materiał genetyczny stanowią zarówno DNA, jak i RNA. Wykazuje ograniczone zdolności...


View full text...