Zakres użyteczności alprazolamu w psychiatrii - przegląd piśmiennictwa

Alprazolam, to triazolobenzodiazepina wprowadzona do użytku w USA w 1981 r. ze wskazaniem do leczenia lęku i zaburzeń lękowych związanych z depresją. Lek ten osiągnął wielką popularność na przełomie lat 80. i 90. XX w. W tym okresie był najczęściej stosowaną benzodiazepiną na świecie. W 1992 r. zajmował czwarte miejsce na liście wszelkich leków sprzedawanych detalicznie w USA (Simonsen, 1993).
Popularność omawianego leku została w ostatniej dekadzie ograniczona przez wzrastające wykorzystywanie leków przeciwdepresyjnych w leczeniu zaburzeń lękowych. Postępowanie takie uzasadniają wyniki licznych badań, wykazujących skuteczność większości leków przeciwdepresyjnych również w długoterminowej terapii zaburzeń nerwicowych z dominującymi objawami lękowymi. Benzodiazepiny w omawianym okresie znacznie rzadziej były przedmiotem badań. Jednak skuteczność alprazolamu była nadal przedmiotem prac badawczych oraz analiz teoretycznych. W latach 90. wprowadzono postać alprazolamu o przedłużonym działaniu, który ma skuteczność porównywalną ze zwyczajną postacią (Pecknold, Alexander, Munjack, 1993). W licznych publikacjach książkowych preferowano w zaburzeniach lękowych stosowanie inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, uzasadniając to występowaniem, tzw. objawów z odstawienia w końcowym etapie terapii benzodiazepinami. Obecnie wiadomo, że objawy z odstawienia mogą występować również przy zaprzestaniu podawania większości inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, a uzależniające właściwości alprazolamu nie są stwierdzane w wielu przypadkach stosowania go w długoterminowej terapii.

Celem niniejszego opracowania jest zwięzła prezentacja analizy piśmiennictwa, dotyczącego zastosowania alprazolamu w leczeniu zaburzeń psychicznych oraz ocena jego przydatności klinicznej w kontekście aktualnych poglądów i zaleceń międzynarodowych grup ekspertów.
Skuteczność alprazolamu w psychiatrii
Skuteczność alprazolamu była badana w wielu zaburzeniach psychicznych. Ze względu na uzyskane rezultaty tych prac można wyróżnić następujące grupy jednostek chorobowych:

I. Zaburzenia, w których liczne badania wykazały większą skuteczność alprazolamu od placebo i podobną skuteczność do leków z nim porównywanych:
- Zaburzenia lękowe z napadami lęku (Andersch i wsp., 1991; Ballanger i wsp., 1988; CNCPS, 1992; Lydiard, 1992; Noyes i wsp., 1996, Uhlenhuth i wsp.,...


View full text...