Zakrzepica żył głębokich – częstość występowania, czynniki ryzyka, podstawy rozpoznawania i leczenia

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (ŻChZZ) zawiera w sobie dwa elementy: zakrzepicę żył głębokich (ZŻG) i zator tętnicy płucnej (ZTP), będący najczęściej jej powikłaniem (skrzeplinowy zator tętnicy płucnej). Należy zatem pamiętać, że prawie żadne zagadnienie, dotyczące jednego z tych ogniw, nie może być przedstawione w sposób, pozostawiający na uboczu drugie ogniwo tej choroby. Dotyczy to zwłaszcza epidemiologii, leczenia i profilaktyki ZŻG i ZTP. Niniejsze opracowanie dotyczy ZŻG. Następne poświęcone będzie ZTP.









Częstość występowania


Większość danych na ten temat pochodzi ze źródeł amerykańskich i często dotyczy całości ŻChZZ. Jeśli chodzi o ZŻG, to częstość jej występowania w ogólnej populacji oceniana jest na 70–160 przypadków rocznie na 100 tys. mieszkańców. Są to dane szacunkowe. Skąpa i nietypowa, często myląca symptomatologia kliniczna ZŻG sprawia, że jest to schorzenie zbyt rzadko rozpoznawane (underdiagnosis), co pociąga za sobą klinicznie ważne konsekwencje (choroba nie rozpoznana nie jest leczona). Warto podkreślić, że ZŻG może przebiegać zupełnie bezobjawowo. W takiej sytuacji ważne jest, aby pamiętać, że ta choroba istnieje i że bywa groźna. Świadomość tego, wsparta wiedzą o czynnikach sprzyjających jej występowaniu, jest nie do przecenienia w omawianym względzie.



Czynniki ryzyka ŻChZZ


W większości opracowań podawane są następujące kliniczne czynniki ryzyka:
n wiek >40 lat (z każdą dekadą ryzyko rośnie),

- unieruchomienie,

- przebyty epizod ŻChZZ,

- nowotwory złośliwe,

- duże zabiegi chirurgiczne (szczególnie w obrębie jamy brzusznej, miednicy i kończyn dolnych),

- otyłość,

- żylaki,

- zastoinowa niewydolność krążenia,

- zawał serca,

- udar mózgu,

- złamania miednicy, bliższego odcinka kości udowej i innych kości długich kończyn dolnych,

- obecność cewnika w żyle udowej (podobojczykowej),

- choroby zapalne jelit,

- zespół nerczycowy,

- stosowanie leków zawierających estrogeny i progesteron,

- czerwienica prawdziwa,

- ciąża i połóg.

Oprócz wymienionych czynników klinicznych istnieją różne czynniki biochemiczne: są to coraz częściej rozpoznawane wrodzone lub nabyte defekty...


View full text...