Zalecenia diagnostyczno-terapeutyczne w zakresie laryngologii

Ciała obce w przełyku


Połknięcie i zaleganie ciała obcego w przełyku w krajach półkuli zachodniej w 50–80% przypadków występuje głównie u dzieci, najczęściej poniżej 4. roku życia [1]. Zazwyczaj jest to nagły przypadek w praktyce otolaryngologicznej, jednak niekiedy stwierdzenie obecności ciała obcego w przełyku jest przypadkowe i ma miejsce w czasie planowej diagnostyki z powodu dysfagii, przewlekłego kaszlu lub objawów astmy. U dorosłych dominuje w grupie wiekowej po 70. roku życia, dotyczy natomiast głównie osób z zaburzeniami żucia, nabytym zwężeniem przełyku o różnej etiologii (pourazowe, guz) oraz więźniów i chorych psychicznie. Rodzaj ciał obcych zależy od różnic kulturowych populacji, a także od wieku. U dzieci najczęściej są to monety, plastikowe części zabawek lub przedmiotów użytkowych, kości będące częścią składową posiłku, rzadziej gwoździe, pinezki, śrubki, części długopisów, baterie. U dorosłych dominują ości, kości, fragmenty protez zębowych. Diagnostyka i decyzja o interwencji jest trudniejsza w pediatrycznej grupie wiekowej w związku z brakiem współpracy zarówno w zakresie wywiadu, jak i badania przedmiotowego. Ważne są dane uzyskiwane od opiekunów odnośnie do incydentu połknięcia ciała obcego [2]. Osiemdziesiąt procent ciał obcych lokalizuje się w pierwszym zwężeniu przełyku, tuż poniżej mięśnia pierścienno-gardłowego. Najczęstsze objawy kliniczne to: kłucie i uczucie zawadzania na wysokości krtani, ból przy połykaniu, trudności lub niemożność połykania, ślinotok, a w przypadku młodszych dzieci także duszność, stridor oraz kaszel. Obecność ciała obcego w niższej części przełyku powinna budzić podejrzenia istniejącego wcześniej zwężenia [3]. Diagnostyka radiologiczna obejmuje zdjęcie klatki piersiowej i szyi w projekcji przednio-tylnej i bocznej. W przypadku ciał niekontrastujących pomocne jest badanie z podaniem kontrastu w postaci watki nasączonej barytem, możliwe do wykonania u starszych dzieci i dorosłych. Ze względu na duży odsetek fałszywie ujemnych wyników typowych zdjęć radiologicznych (40–45%) w przypadkach ości ryb i drobnych kości drobiu zalecane jest, przy podejrzeniu ich obecności i negatywnym wyniku diagnostyki radiologicznej, wykonywanie tomografii komputerowej (TK) szyi i śródpiersia bez kontrastu [4]. Obecność ciała obcego oraz powietrza poza ścianą przełyku lub płynu w śródpiersiu świadczy o jego perforacji. Usuwanie ciał obcych z przełyku zarówno u dzieci, jak i dorosłych...


Pełna treść artykułu...