Zasady leczenia krwawień z żylaków przełyku

Żylaki przełyku są bardzo poważnym powikłaniem nadciśnienia wrotnego, którego najczęstszą przyczyną jest marskość wątroby. Krwawienie z żylaków przełyku często ma dramatyczny przebieg, może nawracać i wiąże się ze znaczną śmiertelnością. Dzięki aktualnie stosowanym metodom leczenia śmiertelność związana z krwawieniem w ostatnich 2 dekadach zmniejszyła się o połowę, z 40% do ok. 20%. Stało się tak dzięki lepszemu zrozumieniu mechanizmów prowadzących do wzrostu ciśnienia wrotnego oraz udoskonaleniu metod leczenia farmakologicznego, endoskopowego i radiologicznego. Nowoczesne leczenie krwawienia z żylaków przełyku powinno uwzględnić miejsce jego prowadzenia – oddział intensywnego nadzoru, ostrożną stabilizację hemodynamiczną, skuteczne leczenie zakażenia, zastosowanie leków obniżających ciśnienie wrotne. Kluczową rolę odgrywa terapia endoskopowa, gdzie metodą z wyboru jest opaskowanie, a alternatywą skleroterapia. Istotne znaczenie ma profilaktyka nawrotu krwawienia oraz profilaktyka pierwszego krwawienia. W przypadku niepowodzenia leczenia endoskopowego i farmakologicznego alternatywą jest TIPS (transjugular porto-systemic shunt) i dotyczy to zarówno leczenia ostrego krwawienia, jak i profilaktyki wtórnej.

Oesophageal varices are a very severe complication of portal hypertension which is mainly caused by hepatic cirrhosis. Variceal bleeding often has a dramatic course, may recur and is associated with substantial mortality. Thanks to the currently used methods of treatment, in the last two decades the mortality rate due to bleeding has decreased by half, from 40 to 20%. This was possible owing to better understanding of the mechanisms that cause an increase in portal hypertension, and thanks to improvement in pharmacological, endoscopic and radiological treatments. The modern management of oesophageal variceal bleeding should take into consideration the place of treatment – the intensive care unit, cautious haemodynamic stabilization, effective treatment of infection and administration of drugs reducing portal pressure. Endoscopic therapy plays a fundamental role, with variceal band ligation being the treatment of choice and injection sclerotherapy as an alternative option. Very important are rebleeding prevention and primary bleeding prophylaxis. When endoscopic and pharmacological treatments fail, transjugular porto-systemic shunt (TIPS) is an alternative both for the treatment of acute bleeding and as secondary prophylaxis.