Zasoby osobiste a wybrane aspekty psychologicznego funkcjonowania młodzieży leczonej onkologicznie

Wstęp: Choroba nowotworowa spełnia kryteria sytuacji kryzysowej. W okresie dorastania stanowi czynnik ryzyka dezorganizacji zachowania i pojawienia się nieprawidłowości w funkcjonowaniu, gdyż może przekraczać wydolność podmiotowych mechanizmów przystosowawczych jednostki. Istotne jest zidentyfikowanie zasobów, które mogą mieć ochronne znaczenie dla funkcjonowania i rozwoju młodzieży w sytuacji choroby nowotworowej, a szczególnie strategii radzenia sobie oraz prężności w dostosowywaniu się. Celem badań było ustalenie, czy istnieje związek między zasobami osobistymi młodzieży z chorobami nowotworowymi, czyli prężnością i wykorzystaniem strategii radzenia sobie ze stresem, a wybranymi aspektami jej psychologicznego funkcjonowania przy pośredniczącym wpływie wieku, płci i czasu trwania choroby.

Materiał i metody: W badaniach wzięło udział 60 adolescentów – 30 osób leczo­nych onkologicznie i 30 osób zdrowych, w tym po 15 dziewcząt i 15 chłopców w wieku od 12 do 17 lat w obu grupach (M = 13,43 roku, SD = 1,88). Badania przeprowadzono przy użyciu Skali Pomiaru Prężności (SPP-18), Kwestionariusza „Jak Sobie Radzisz?” (JSR) oraz Testu Rysunku Rodziny L. Cormana.

Wyniki i wnioski: Młodzież leczona onkologicznie ma mniejsze poczucie humoru i mniejszą otwartość na nowe doświadczenia, a większe kompetencje osobiste i tolerancję negatywnego afektu, które stanowią podwymiary konstruktu prężności. Młodzież chora bardziej intensywnie korzysta ze wszystkich strategii radzenia sobie w porównaniu z młodzieżą zdrową, ale jest też istotnie bardziej skłonna do stosowania mechanizmu regresji. Prężność jest słabo powiązana ze specyfiką psychologicznego funkcjonowania młodzieży z chorobami nowotworowymi, natomiast wykorzystanie strategii radzenia sobie ma duże znaczenie. Choroba nowotworowa stanowi źródło znacznych obciążeń młodego człowieka, ale służy kształceniu kompetencji zaradczych.

Introduction: Cancer in adolescence is a risk factor of disorganization behavior that may introduce malfunctions. It is important to identify the resources that may have a protective role for the functioning and development of young people, in this situation. The main objective of the survey was to explain whether there is a connection between i.e. resilience and coping strategies of young peoples with cancer and selected aspects of their psychological functioning.

Material and methods: The survey covered 60 adolescents: 30 people suffering from oncological diseases and 30 healthy people; 15 girls and 15 boys in each group (M = 13.43, SD = 1.88). The study was conducted by using the Resilience Measurement Scale (SPP-18), “How do you cope?” Questionnaire (JSR) and Family Drawing Test.

Results and conclusions: Adolescent patients with cancer has a lower level of sense of humor and is less open to new experiences, but has higher personal competences and tolerability of negative affect, which are sub-dimensions of resilience construct. Comparing to healthy adolescents, oncological treated youth use more intensive of all coping strategies, but is also significantly more likely to use the mechanism of regression. Resilience is weakly bound with the specifics of the psychological functioning of sick oncological adolescents, while the use of coping strategies is very important. Cancer is a source of significant burdens of youths, but it serves to educate of competence of remedial.