Zastosowanie endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej w leczeniu chorych na przewlekłe zapalenie trzustki

Wprowadzenie: Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) jest chorobą charakteryzującą się postępującą destrukcją zewnątrzwydzielniczego i wewnątrzwydzielniczego miąższu tego gruczołu. Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW) znajduje zastosowanie w diagnostyce i leczeniu niektórych powikłań PZT, głównie pseudotorbieli oraz zwężenia dróg trzustkowych i żółciowych.
Cel: Celem pracy była analiza skuteczności terapeutycznej i bezpieczeństwa ECPW u chorych z rozpoznanym PZT.
Materiał i metody: Dokonano retrospektywnej analizy 821 badań metodą ECPW wykonanych w Klinice Chorób Przewodu Pokarmowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi w latach 2005–2007. Szczegółowo przeanalizowano historie chorób 50 pacjentów (37 mężczyzn i 13 kobiet), którzy zostali poddani endoskopowemu leczeniu PZT. Oceniono wiek i płeć pacjentów, objawy kliniczne, skuteczność i bezpieczeństwo procedur endoskopowych oraz zmiany wyników badań laboratoryjnych przed wykonaniem i po wykonaniu badania metodą ECPW.
Wyniki: U 38 chorych (74%) zakładano, wymieniano lub usuwano protezy z przewodów trzustkowych i/lub żółciowych. U 12 pacjentów (24%) badanie metodą ECPW wykonywano więcej niż raz. Ośmiu chorych (16%) wymagało leczenia z powodu obecności torbieli trzustki – 5 na drodze drenażu przez-brodawkowego, a 3 – cystogastrostomii lub cystoduodeno-stomii. Ostatecznie po leczeniu endoskopowym u 92% pacjentów obserwowano zmniejszenie dolegliwości bólowych, normalizacji uległy wyniki badań laboratoryjnych. Jeden chory (2%) wymagał leczenia chirurgicznego po nieskutecznym endoskopowym drenażu pseudotorbieli. Obserwowanym powikłaniem po badaniu metodą ECPW w analizowanej grupie chorych było krwawienie po sfinkterotomii u jednego pacjenta. Żaden chory nie wymagał interwencji chirurgicznej z powodu powikłań po badaniu metodą ECPW, nie odnotowano zgonów w analizowanym przedziale czasowym.
Wnioski: Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna jest bezpieczną i skuteczną metodą leczenia bólu, cholestazy i pseudotorbieli u pacjentów z PZT.


Introduction: Chronic pancreatitis is an inflammatory condition characterized by progressing destruction of the exocrine and endocrine pancreatic tissue. Endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP) is useful in the diagnosis and treatment of chronic pancreatitis complications, like pancreatic pseudocysts and Wirsung and bile duct strictures.
Aim: The aim of the study was to evaluate the therapeutic efficacy and safety of endoscopic retrograde cholangio-pancreatography in patients with chronic pancreatitis.
Material and methods: The retrospective analysis of 821 ERCP in the Department of Digestive Tract Diseases, Medical University of Lodz between 2005 and 2007 has been performed. Fifty patients (37 men and 13 women) who underwent endoscopic treatment for chronic pancreatitis were reviewed. We have analyzed patients demographic data, clinical symptoms, efficacy and safety of endoscopic procedures and laboratory findings before and after ERCP.
Results: In 38 patients (74%) pancreatic or/and biliary stents were inserted, replaced or removed. In 12 patients ERCP was performed more than once. Endoscopic pseudocyst drainage was performed in 8 cases (16%) – 5 transpapillary drainage, 3 cystogastro- or cystoduodenostomy. Finally after endoscopic procedures pain relief was achieved in 92% patients and laboratory findings were normalized. One patient (2%) required surgical treatment after ineffective endoscopic drainage of pseudocyst. In majority of patients no complications and no mortality after ERCP were noticed. In one patient haemorrhage after sphincterotomy occurred. In analyzed interval, none of the patients required surgical intervention because of ERCP complications.
Conclusions: Endoscopic retrograde cholangiopancreatography is a safe and effective method in treatment on pain, cholestasis and pseudocysts in patients with chronic pancreatitis.