Zastosowanie optycznej koherentnej tomografii w diagnostyce obrzęku plamki po zabiegach usunięcia zaćmy u chorych na cukrzycę

Obrzęk plamki jest obecnie jedną z najczęstszych przyczyn zaburzeń widzenia po niepowikłanej chirurgii zaćmy. To powikłanie w grupie chorych bez współistniejących czynników ryzyka występuje z częstością 1% do 30%, przy tym w przedziale od 0,1% do 2,3% jest to klinicznie znamienny obrzęk. Patofizjologia obrzęku plamki po operacji zaćmy pozostaje nie do końca wyjaśniona; uważa się, że bierze w niej udział wiele różnych czynników takich jak zapalenie, wzrost przepuszczalności naczyń krwionośnych, obecność trakcji plamkowo-szklistkowych oraz toksyczne działanie światła podczas zabiegu.

Ryzyko rozwoju obrzęku plamki po operacji zaćmy wzrasta u chorych z retinopatią cukrzycową, a u chorych z rozpoznanym przed chirurgią zaćmy cukrzycowym obrzękiem plamki obserwuje się progresję zmian obrzękowych centralnej siatkówki. Ryzyko wystąpienia obrzęku plamki po operacji zaćmy u chorych na cukrzycę bez retinopatii cukrzycowej wzrasta 1,8 raza, a u chorych z retinopatią cukrzycową – aż 6,2 raza.

Diagnostyka obrzęku plamki po operacji zaćmy jest oparta na badaniach klinicznym, angiograficznym oraz optycznej koherentnej tomografii. Spośród ww. metod optyczna koherentna tomografia charakteryzuje się najwyższą czułością. Pozwala ona na analizę jakościowych i ilościowych parametrów plamki oraz na zbadanie zależności między stanem centralnej części siatkówki przed operacją zaćmy a jej stanem po operacji.

Macular edema is one of the most common causes of visual impairment after uncomplicated cataract surgery nowadays. Its reported incidence ranges between 1% and 30%, with clinically significant post cataract macular edema occurring in patients with no risk factors at the incidence of 0.1% to 2.3%. The pathophysiology of post cataract macular edema remains uncertain and many various factors have been implicated in its development, including inflammation, vascular permeability, vitreo-macular tractions and light toxicity. A higher incidence of post cataract macular edema has been reported to occur in eyes with diabetic retinopathy and in eyes with preexisting diabetic macular edema, as worsening of macular edema has been observed after cataract surgery. Diabetes increases the risk of post cataract macular edema 1.8-fold and the diabetic retinopathy increases the risk of this complication 6.2-fold.

Macular edema can be detected during clinical examination, angiography or optical coherence tomography. Of the three techniques, optical coherence tomography has the highest sensitivity, allowing to obtain qualitative and quantitative parameters of macula and to explore structural spatial relationships before and after cataract surgery in diabetic patients.