Zastosowanie ultrasonografii dopplerowskiej w diagnostyce jaskry

Jaskra należy do chorób stanowiących jeden z najważniejszych problemów diagnostycznych i terapeutycznych współczesnej okulistyki. Jest ona najczęstszą przyczyną nieodwracalnej ślepoty. Częstość występowania jaskry w Polsce ocenia się na 1-4 proc. populacji powyżej 40. roku życia. Szacuje się, że liczba ludzi cierpiących na jaskrę pierwotną w roku 2000 osiągnie na świecie poziom ok. 66,8 mln, z czego u ok. 6,7 mln wystąpi obustronna ślepota.







Głównym objawem jaskry jest podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, które pozostaje istotnym parametrem ocenianym w procesie leczenia, szczególnie w praktyce ambulatoryjnej. To ono warunkuje i przesądza o wystąpieniu postępujących zaników tarczy nerwu wzrokowego i ubytków w polu widzenia. Statystycznie, w populacji ludzi zdrowych, średni poziom ciśnienia wewnątrzgałkowego wynosi ok. 16 mmHg, a za górną granicę normy przyjmuje się ciśnienie wynoszące 20-22 mmHg. Ciśnienie wewnątrzgałkowe powyżej 23-24 mmHg uważane jest za nieprawidłowe i wskazuje na zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju choroby. Podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe nie przesądza jednak o konieczności wdrożenia leczenia, ponieważ u części chorych, pomimo wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, nie rozwijają się objawy neuropatii jaskrowej.

Kliniczne objawy ataku jaskry zostały opisane już w 1830 r., jednak do dziś etiopatogeneza neuropatii jaskrowej nie jest w pełni wyjaśniona. Wśród teorii tłumaczących rozwój zmian jaskrowych wymienia się teorię bezpośrednich uszkodzeń mechanicznych i teorię pośrednich zmian niedokrwiennych. Coraz bardziej powszechny staje się również pogląd, iż przyczyną powstawania i postępu ubytków w polu widzenia, a także zmian w obrazie tarczy nerwu wzrokowego w oku jaskrowym są oprócz wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego tzw. czynniki ryzyka. Czynniki te z jednej strony są natury genetycznej, z drugiej zaś hemodynamicznej. Na powstawanie i rozwój neuropatii jaskrowej w przypadku jaskry normalnego ciśnienia, szczególnie wyraźny jest wpływ czynników krążeniowych. W praktyce klinicznej istotnym problemem wydaje się więc być ocena łożyska naczyniowego gałki ocznej.

Diagnostykę morfologiczną i hemodynamiczną naczyń przestrzeni pozagałkowej umożliwiło wprowadzenie ultrasonografii dopplerowskiej z obrazowaniem w kolorze (USG-CD). W technice tej wykorzystuje się zjawisko opisane przez austriackiego fizyka Christiana Dopplera....


Pełna treść artykułu...