Zatokowate (lakularne) udary mózgu

Udary zatokowate stanowią ok. 20 proc. wszystkich udarów niedokrwiennych mózgu. W większości przypadków są one następstwem choroby małych naczyń mózgowych (Small Artery Occlusive Disease).






Tętnice, których dotyczą zmiany patologiczne typowe dla choroby małych naczyń, mają charakter tętnic przeszywających. Pod względem anatomii unaczynienia są to odgałęzienia końcowe, co oznacza, iż obszar tkanki mózgowej, który zaopatrują nie posiada krążenia obocznego. Z tego powodu zamknięcie tętnicy przeszywającej zawsze doprowadza do powstania niewielkiego ogniska niedokrwiennego i rozwoju martwicy z następczym wytworzeniem jamy w obrębie tkanki mózgowej. Ze względu na obraz morfologiczny, małe jamy powstające w głębokich strukturach tkanki mózgowej po incydencie niedokrwiennym określa się mianem zatok lub lakun (ang. lacunes), a sam udar nosi nazwę zatokowatego lub lakunarnego.

Objętość większości ognisk zawałowych o charakterze lakunarnym mieści się między 0,2 a 15 mm3. Powstają one głównie w obszarze jąder podstawy (szczególnie skorupy), wzgórza, torebki wewnętrznej, mostu i znacznie rzadziej w istocie białej podkorowej. Natomiast dotychczas nie udowodniono, aby udary zatokowate dotyczyły środka półowalnego i istoty białej płatów skroniowych. Do zamknięcia najczęściej dochodzi w zakresie gałęzi soczewkowo-prążkowiowych odchodzących od tętnic mózgu przednich i środkowych, a także gałęzi przeszywających do wzgórza od tętnicy tylnej mózgu i gałęzi przyśrodkowych tętnicy podstawnej.



Etiopatogeneza


Większość przypadków udarów lakunarnych powstaje w wyniku choroby małych naczyń, klasycznie związanej z występowaniem naczyniowych czynników ryzyka oraz samym procesem starzenia. Wśród innych, znacznie rzadszych przyczyn występowania udarów zatokowatych należy wymienić:

- angiopatię amyloidową,

- zatorowość sercopochodną,

- zapalenia naczyń,

- zespół CADASIL.

Do typowych naczyniowych czynników ryzyka choroby małych naczyń zalicza się przede wszystkim nadciśnienie tętnicze, a następnie cukrzycę, nikotynizm i hipercholesterolemię. Zmiany patologiczne, które pojawiają się w wyniku procesu starzenia w małych naczyniach tętniczych trudno jest odróżnić w od początkowych etapów choroby małych naczyń. W początkowym okresie dochodzi do zmniejszania światła tętnic oraz niewielkiego...


View full text...