Zawroty głowy – wybrane aspekty praktyczne ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn neurologicznych

Zawroty głowy są częstą dolegliwością, z którą zgłaszają się pacjenci do lekarza. Schorzeniem tym zajmują się przede wszystkim lekarze: otolaryngolodzy i neurolodzy, ale chorzy dotknięci zawrotami trafiają najpierw do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i lekarzy rodzinnych. Celem niniejszego opracowania jest krótkie wprowadzenie w problematykę zawrotów, stanowi ono pierwszy z projektowanego cyklu artykułów dotyczącego zawrotów. Jest zrozumiałe, że lekarze pierwszego kontaktu powinni być dobrze zorientowani w praktycznych zagadnieniach związanych z zawrotami.





Definicja i podział zawrotów głowy
Zawroty głowy są przede wszystkim objawem zaburzeń funkcji układu równowagi, czyli układu przedsionkowego, który obejmuje narząd równowagi, a więc przedsionek w uchu wewnętrznym oraz jego unerwienie (m.in. nerw przedsionkowy, jądra przedsionkowe w pniu mózgu, móżdżek i ośrodki korowe – tzw. kora przedsionkowa – w zakręcie skroniowym górnym, wyspie i płacie ciemieniowym). Układ równowagi można podzielić na część obwodową (przedsionek i nerw przedsionkowy) oraz ośrodkową (wyżej położone struktury) lub błędnikową i pozabłędnikową.
Uszkodzenie tego układu w którymkolwiek miejscu powoduje zawroty głowy. Pojęcie zawrotu jest rozmaicie definiowane. Najprostsza definicja to zaburzenie percepcji położenia w przestrzeni, połączone z uczuciem niepokoju i dyskomfortu.Rozróżnia sie 2 typy zawrotów:
- zawrót układowy (prawdziwy – vertigo), polegający na złudzeniu (iluzji) ruchu (najczęściej kołowego) otoczenia, własnego ciała lub samej głowy,
- zawrót nieukładowy (rzekomy), który obejmuje mniej precyzyjne wrażenia niepewności postawy, braku równowagi, lęku przed upadkami, czyli złudzenie (iluzję) niestabilności.
To rozróżnienie ma podstawowe znaczenie dla diagnostyki i leczenia zawrotów. Zawroty układowe występują przede wszystkim w uszkodzeniach części obwodowej układu równowagi, natomiast uszkodzenia części ośrodkowej manifestują się raczej zawrotami nieukładowymi.

Inny ważny praktycznie podział zawrotów obejmuje zawroty organiczne (związane ze strukturalnymi lub biochemicznymi uszkodzeniami układu równowagi) oraz czynnościowe, których przyczyny nie są związane ze zmianami organicznymi (np. zawroty w migrenie, nerwicach lub depresji). Zawroty czynnościowe rzadko bywają układowe.

Przyczyny zawrotów głowy i...


View full text...