Zdrowie jako wyznacznik szczęścia a zachowania zdrowotne młodzieży

Wprowadzenie
Odpowiednie zachowania człowieka stanowią podstawę utrzymania jego zdrowia. Kształtowanie prozdrowotnych wzorów stylu życia ma miejsce szczególnie w okresie dzieciństwa i młodości. Proces ten powiązany jest z budowaniem struktury wartości młodych ludzi, która oddziałuje istotnie na wybory życiowe, także zdrowotne. Celem przeprowadzonych badań było ustalenie poziomu zachowań zdrowotnych młodzieży oraz miejsca zdrowia w hierarchii źródeł szczęścia w tej grupie, a także ustalenie ich wzajemnych powiązań. Określono także różnice w zakresie postulowanych wyznaczników szczęścia w grupie osób z korzystnymi i niekorzystnymi dla zdrowia zachowaniami.

Materiał i metody
W badaniach wzięło udział 209 uczniów szkół licealnych w Łodzi. Wiek badanych mieścił się w zakresie 17-19 lat (M= 18; SD=0,48). Badaniami objęto 114 dziewcząt (co stanowi 54,5 % całej grupy), oraz 95 chłopców (45,4 %). Do pomiaru zmiennych wykorzystano dwie techniki autorstwa Juczyńskiego (2009) – Inwentarz Zachowań Zdrowotnych oraz Listę Wartości Osobistych (cześć I do pomiaru symboli/wyznaczników szczęścia).

Wyniki
Przeprowadzone analizy wykazały, że dobre zdrowie zajmuje wysoką trzecią pozycję w hierarchii symboli szczęścia w deklaracji badanych, nieznacznie tylko niżej ocenione niż duży krąg przyjaciół. Według młodzieży o szczęściu przede wszystkim decyduje zaś udane życie rodzinne. Im wyżej cenione jest zdrowie w hierarchii źródeł osobistego szczęścia, tym bardziej korzystne dla zdrowia zachowania podejmuje młodzież. Podobnie, osoby o korzystnych dla zdrowia zachowaniach znacznie częściej niż badani o zachowaniach niekorzystnych wybierają zdrowie jak wyznacznik szczęśliwego życia.

Wnioski
Wysoka pozycja zdrowia w obrazie szczęśliwego życia jest czynnikiem sprzyjającym zachowaniom promującym zdrowie młodzieży.



Background
Proper human behaviour is needed to maintain health. Healthy lifestyle patterns develop specifically during childhood and adolescence, a process which helps shape young people, and one which significantly affects various life choices, including those regarding health. The aim of the study was to evaluate the health-related behaviour of young people, and to determine the hierarchical position of health as a symbol of happiness and its interrelations with related symbols. Differences in the postulated sources of happiness were also determined in patients with favourable and adverse health-related behaviour.

Material and methods
The study involved 209 high school students. The age of respondents ranged from 17 to 19 (M = 18, SD = 0.48). The study involved 114 girls (representing 54.5% of the group) and 95 boys (45.4%). The variables were measured using two techniques by Juczynski (2009): the Health Behaviour Inventory (IZZ) and Part I of the Personal Value List (measurement of the symbols of happiness).

Results
The respondents indicated that good health is positioned third in the hierarchy of the determinants of happiness, slightly lower than a large circle of friends. The respondents regard a successful family life as being the greatest determinant of happiness. Higher ratings for health in the hierarchy of the symbols of personal happiness were associated with more favourable adopted health-related behaviour. Similarly, people with favourable health-related behaviour are more likely to choose health as the source of a positive life than those with adverse behaviour.

Conclusions
The high position of health in the scope of a happy life is a positive factor in the health-related behaviour of young people.