Zespół metaboliczny - patogeneza, rozpoznanie i leczenie

Zespół metaboliczny stanowi grupę współzależnych czynników ryzyka miażdżycy, chorób serca i naczyń. U podstawy zespołu leży insulinooporność i hiperinsulinemia, do jego elementów należy cukrzyca (lub upośledzona tolerancja glukozy), otyłość wisceralna, hipertriglicerydemia i obniżony HDL-cholesterol, mikroalbuminuria, hiperurikemia, a także zaburzenia krzepnięcia i fibrynolizy. W 1999 r. Światowa Organizacja Zdrowia zdefiniowała i ustaliła kryteria rozpoznania, co pozwala na zdiagnozowanie i leczenie zespołu metabolicznego.










Wprowadzenie


W 1988 r. Reaven zaproponował pojęcie zespołu X jako grupy współzależnych czynników metabolicznych, prowadzących do rozwoju choroby wieńcowej. Zespół ten zawierał: insulinooporność i hiperinsulinemię, zaburzenia tolerancji glukozy, zaburzenia lipidowe i nadciśnienie [1]. W latach późniejszych do zespołu dołączono otyłość wisceralną, będącą główną przyczyną insulinooporności, w kolejnych zaś opracowaniach w zespole tym znalazły się: zaburzenia osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej, zaburzenia krzepnięcia i fibrynolizy, hiperurykemia oraz mikroalbuminuria. W 1999 r. w raporcie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdefiniowano i ustalono kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego [2]. Zgodnie z definicją WHO zespół metaboliczny rozpoznaje się przy stwierdzeniu następujących zaburzeń:

-upośledzonej tolerancji glukozy (lub cukrzycy) i insulinooporności oraz dwóch poniższych:

-podwyższonego ciśnienia tętniczego (≥140/90),

-hipertriglicerydemii (≥1,7 mmol/l i /lub obniżonego poziomu HDL-cholesterolu (≤0,9 mmol/l u mężczyzn i ≤1,0 mmol/l u kobiet),

-otyłości wisceralnej (WHR ≥0,9 u mężczyzn i ł0,85 u kobiet lub BMI ≥30 kg/m²),

-mikroalbuminurii (AER ≥20 ug/min lub wskaźnik albumina/kreatynina ≥30 mg/g),

-innych wskaźników, jak hiperurikemii, zaburzeń krzepnięcia, wzrostu PAI-1, jednak niekoniecznych do rozpoznania.

Badania epidemiologiczne wykazały rasowe i etniczne różnice występowania zespołu metabolicznego, a także jego czynników ryzyka. W opublikowanych w tym roku badaniach stwierdzono, że w USA u 20–25 proc. osób dorosłych można rozpoznać zespół metaboliczny, a w starszych grupach wiekowych częstość ta sięga 50 proc., co wiąże się ze wzrostem występowania...


Pełna treść artykułu...