Zespół niespokojnych nóg

Zespół niespokojnych nóg (ang. restless legs syndrome), zwany także chorobą Ekboma jest dolegliwością nierzadką, ale przeważnie nierozpoznawaną, zwłaszcza gdy ujawnia się w lekkiej formie, a pacjent nie zgłasza się do specjalisty. Istota tego zespołu polega na występowaniu wieczorem, po położeniu się do łóżka, przykrych, niezbyt określonych sensacji (parestezji) w kończynach dolnych. Zmusza to pacjenta do poruszania kończynami, gdyż przynosi to chwilową ulgę. Objawy te zakłócają zasypianie i to właśnie stanowi o klinicznym znaczeniu tego zespołu.









Historia i terminologia


Pierwsze wzmianki na ten temat pochodzą z XVII w. od twórcy neurologii Thomasa Willisa. Po nim dopiero Wittmack wymieniał tę dolegliwość, określając ją jako anxietas tibiarum (niepokój podudzi). Nazwa ta była później powtarzana w podręcznikach. Pełny, nowoczesny opis pochodzi od szwedzkiego lekarza Karla Ekboma (seniora), który w 1944 r. przedstawił całą grupę przypadków, używając terminu asthenia crurum paraesthetica. Rok później Ekbom wydał [1] na ten temat obszerną monografię, w której omówił – do dziś aktualny i wyczerpujący – opis choroby, zaproponował zasady rozpoznania i różnicowania oraz metody leczenia. Użył też zaakceptowanego powszechnie terminu zespół niespokojnych nóg (restless legs syndrome – RLS). Ekbom skłaniał się do uznania opisanego przez siebie zespołu jako choroby obwodowego układu nerwowego, być może autonomicznego, brał również pod uwagę zaburzenia naczynioruchowe, a nawet czysto czynnościowe podłoże. Ze względu na niemałe rozpowszechnienie, trudności lecznicze oraz znaczenie w patologii snu RLS wzbudza niesłabnące zainteresowanie, jego piśmiennictwo obejmuje kilkaset pozycji, jest zawsze omawiany w podręcznikach neurologii i medycyny snu. Powstała nawet (1995 r.) specjalna, międzynarodowa grupa badawcza International RLS Study Group [2]. Ostatecznie RLS wymienia się na pograniczu neurologii i medycyny snu: dolegliwości nasuwają podłoże neurologiczne, natomiast następstwa dotyczą upośledzenia snu. Jakkolwiek RLS nie przedstawia żadnego niebezpieczeństwa i sam przez się nie jest w zasadzie przypadłością poważną, to jednak z uwagi na zakłócenie snu może przysporzyć znacznych cierpień, także z powodu konsekwencji, jakie pojawiają się w wyniku niedoboru snu. Dlatego wydaje się, że zespół ten zasługuje na większą uwagę...


View full text...