Zespół podkradania tętnicy kręgowej – pułapki diagnostyczne

W ostatnich latach diagnostyka przepływu w tętnicach szyjnych i kręgowych stała się domeną badania dopplerowskiego. Stopniowe odejście od uznawania angiografii za badanie z wyboru wynika z jednej strony z inwazyjności zabiegu arteriografii, ułatwienia dostępu do wyszkolonych ultrasonografistów specjalizujących się w diagnostyce naczyń i dysponujących nowoczesną aparaturą, jak również z przekonania chirurgów naczyniowych o możliwości operowania chorych w oparciu o wynik badania dopplerowskiego.



Obecnie stosowane są 2 rodzaje badań dopplerowskich, tzn. doppler fali ciągłej oraz doppler pulsacyjny kodowany kolorem.
Zaletą dopplera fali ciągłej, tzw. dopplera ślepego, są niskie koszty badania oraz możliwość jego wykonania praktycznie w każdym gabinecie. Należy jednak zdawać sobie sprawę z istotnych ograniczeń tej metody. Poza subiektywnością oceny, do najważniejszych wad należą niemożliwość wykrycia zwężeń hemodynamicznie nieistotnych (tzn. poniżej 50 proc.) i tętniakowatego poszerzenia naczyń, jak również brak możliwości różnicowania niedrożności naczynia z wariantem anatomicznym, tzn. z aplazją lub z nietypowym przebiegiem naczynia. Z tego powodu zastosowanie dopplera fali ciągłej powinno zostać ograniczone do diagnostyki przesiewowej chorych z podejrzeniem patologii w obrębie tętnic szyjnych i kręgowych.
Powyższych wad pozbawiony jest doppler pulsacyjny kodowany kolorem. Jego zastosowanie umożliwia wykrycie zarówno wad rozwojowych, niedrożności naczyń, ich tętniakowatego poszerzenia, jak również drobnych zmian miażdżycowych w postaci pogrubienia kompleksu intima-media, czy też obecności drobnych przyściennych złogów. Należy jednak zdawać sobie sprawę, że nawet posiadanie dostępu do najlepszego aparatu nie gwarantuje poprawności wykonania badania i uzyskania prawidłowego wyniku. Jednym z podstawowych czynników ograniczających czułość i specyficzność badań dopplerowskich jest subiektywność badania powodująca, że w zależność od wykorzystywanych ustawień oraz funkcji aparatu można postawić wykluczające się wzajemnie rozpoznania. Warunkiem zwiększającym prawdopodobieństwo uzyskania prawidłowego wyniku jest wykonanie badania przez osobę dysponującą odpowiednim doświadczeniem. Poprzez doświadczenie należy rozumieć nie tylko dużą liczbę wykonanych badań, ale także posiadanie szerokiej wiedzy w zakresie chorób naczyń oraz regularne poddawanie uzyskiwanych wyników obiektywnej...


View full text...