Zmiany obserwowane na śluzówkach jamy ustnej w przebiegu układowych chorób tkanki łącznej

Tkanka łączna jest tkanką mezenchymalną złożoną z włókien, komórek i substancji podstawowej. Pojęcie kolagenozy pojawiło się w latach 40. Uważano wówczas, że dla wszystkich chorób reumatycznych i chorób naczyń charakterystyczne są zmiany w substancji podstawowej tkanki łącznej o typie martwicy włóknikowatej. Obecnie wiadomo, że w poszczególnych jednostkach chorobowych istnieją znaczne różnice w zmianach patomorfologicznych.




W 1983 r. Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne (ARA) wprowadziło klasyfikację układowych chorób tkanki łącznej. Do kolagenoz zalicza się [10]:
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
- toczeń rumieniowaty układowy,
- twardzinę układową,
- zapalenie wielomięśniowe, zapalenie skórno-mięśniowe,
- martwicze zapalenia naczyń i inne waskulopatie:
– guzkowe zapalenie tętnic,
– zapalenie naczyń z nadwrażliwości,
– ziarniniak Wegenera,
– olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic,
– chorobę Kawasaki,
– chorobę Behceta,
- zespół Sjögrena,
- zespoły nakładania,
- inne.

Do chwili obecnej nie została poznana dokładnie etiologia kolagenoz. Najbardziej prawdopodobne wydaje się, że u osób predysponowanych genetycznie, pod wpływem czynnika lub czynników stymulujących (np. zakażenia wirusowego) dochodzi do nieprawidłowej aktywacji układu immunologicznego, manifestującej się m.in. wytwarzaniem autoprzeciwciał przeciw limfocytom B. Mediatorami tych procesów są cytokiny, których zaburzone wytwarzanie stwierdzono w większości kolagenoz [9, 10, 11].

Choć są to schorzenia rzadko występujące (z wyjątkiem RZS – 1 proc. populacji), należy o nich pamiętać w diagnostyce różnicowej. Zmiany na błonach śluzowych jamy ustnej występują z różną częstością w poszczególnych jednostkach chorobowych. Mogą one:
n należeć do obrazu samego schorzenia,
n wynikać z powikłań, do których doprowadziła choroba,
n być wynikiem działań ubocznych stosowanego leczenia.

Zmiany na błonach
śluzowych należące
do obrazu choroby
Toczeń rumieniowaty
Występuje w 2 głównych odmianach:
- układowej (SLE),
- skórnej (DLE).
SLE jest zespołem objawów dotyczącym wielu narządów i układów, najczęściej o charakterze przewlekłym z okresami zaostrzeń i remisji. Rozpoznaje się...


View full text...