Zmiany w błonie śluzowej żołądka u dorosłych chorych na celiakię

Wstęp: Celiakia jest przewlekłą chorobą zapalną przewodu pokarmowego o podłożu autoimmunologicznym, występującą u osób predysponowanych genetycznie. Znaczenie zmian pa­tologicznych w błonie śluzowej żołądka u chorych na celiakię i ich wpływ na przebieg kliniczny tej choroby nie zostały dotąd w pełni poznane.

Cel: Ocena częstości występowania zmian histopatologicznych w błonie śluzowej żołądka u dorosłych osób z celiakią oraz wpływu tych zmian na obraz kliniczny choroby.

Materiał i metody: Do badań włączono 90 pacjentów, w tym 35 chorych na celiakię i 55 osób z objawami dyspeptycznymi (grupa kontrolna). Obejmowały one wywiad chorobowy, badanie przedmiotowe, badania krwi oraz panendoskopię. Wy­cinki z błony śluzowej żołądka i części pozaopuszkowej dwunastnicy barwiono hematoksyliną i eozyną. Oceniano nasilenie zmian zapalnych oraz liczbę limfocytów śródnabłonkowych (intraepithelial lymphocytes – IEL). Za pomocą badania immunohistochemicznego z zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych anty-CD3+ identyfikowano limfocyty CD3⁺. Ocenę bioptatów z dwunastnicy w kierunku celiakii wykonano zgodnie z klasyfikacją Marsha.

Wyniki: U chorych na celiakię, zarówno nieleczonych, jak i leczonych dietą bezglutenową, obserwowano wzrost IEL, jednak ich liczba była znamiennie większa u chorych niestosujących diety bezglutenowej. Limfocytarne zapalenie żołądka rozpoznano u 8,6% chorych na celiakię. Osoby te podawały nasilone dolegliwości dyspeptyczne. W badaniu immunohistochemicznym wykazano obecność nacieków limfocytów

T CD3⁺ zarówno w bioptatach błony śluzowej żołądka, jak i części pozaopuszkowej dwunastnicy.

Wnioski: Zmiany morfologiczne błony śluzowej żołądka należą do obrazu gastroenteropatii glutenowej. Mogą im towarzyszyć objawy dyspeptyczne, nietypowe w tej chorobie. Autorzy proponują rozważenie pobierania wycinków z części pozaopuszkowej dwunastnicy u chorych z objawami dyspeptycznymi.

Introduction: Coeliac disease is a chronic inflammatory disorder of the gastrointestinal tract, of autoimmune etiology, in genetically predisposed persons. The role of the gastric lesions and their influence on the clinical course of that disease have not been explained.

Aim: To evaluate the frequency of morphological lesions in the gastric mucosa in adults with coeliac disease and their effect on the clinical picture of gluten enteropathy.

Material and methods: Ninety patients, including 35 patients with coeliac disease and 55 with dyspeptic symptoms (control group) were examined. Clinical studies comprised history of disease, physical examination, blood tests and gastroscopies. Biopsies from the gastric and distal part of the duodenal mucosa were stained with haematoxylin-eosin, for estimation of the intensity of mucosal changes and a count of the intraepithelial lymphocytes (IEL). Immunohistochemical studies with anti-CD3 antibodies were performed for the identification of CD3⁺ lymphocytes.

Results: An increased number of IEL was observed in coeliac patients treated as well as not treated with gluten, compared with the control group. Lymphocytic gastritis (LG) was observed in 8.6% of coeliac patients. Patients with coeliac disease and LG presented intense dyspeptic symptoms. Presence of CD3⁺ T lymphocytes was revealed in the gastric and duodenal mucosa with immunohistochemical staining.

Conclusions: Morphological lesions in the gastric mucosa belong to gastroenteropathy in the course of coeliac disease and may induce dyspeptic symptoms. Taking biopsies from the distal part of the duodenum in patients with dyspeptic symptoms should be considered.