Znaczenie badania immunomorfologicznego w diagnostyce kłębuszkowych chorób nerek

Badanie immunomorfologiczne jest niezbędnym składnikiem histopatologicznej oceny biopunktatu nerki. Ocena immunomorfologiczna dostarcza informacji odnoszących się do patomechanizmu zmian zapalnych, a w konfrontacji z obrazem zmian obserwowanych w mikroskopie świetlnym pozwala sprecyzować rozpoznanie. Wynik badania immunomorfologicznego umożliwia wyodrębnienie trzech kategorii zmian zapalnych w kłębuszkowych zapaleniach nerek. Ziarniste świecenie immunoglobulin i/lub komplementu wskazuje na chorobę spowodowaną odkładaniem się kompleksów immunologicznych (ryc. 1.). Linijne świecenie immunoglobulin wzdłuż kłębuszkowej błony podstawnej jest wykładnikiem kłębuszkowego zapalenia nerek związanego z obecnością przeciwciał skierowanych przeciwko składnikom błony podstawnej (anti-GBM nephritis). Brak świecenia lub świecenie śladowe w przypadku zapalenia kłębuszkowego z martwicą i półksiężycami pozwala na stwierdzenie niemej immunologicznie glomerulopatii (pauci-immune), najczęściej zależnej od obecności przeciwciał ANCA. Linijne świecenie wzdłuż ścian kapilar obserwuje się dość rzadko. Świecenie ziarniste występuje częściej i może dotyczyć mezangium i/lub ścian włośniczek (ryc. 2.).

Należy przede wszystkim ocenić, czy świecenie immunoglobulin i/lub składników dopełniacza jest specyficzne. Niespecyficzne świecenie wiąże się z obecnością segmentalnego lub globalnego stwardnienia kłębuszków lub martwicą pętli i wtórnym napływem białek z surowicy. Najczęściej w tych przypadkach stwierdza się świecenie IgM i C3. Warto pamiętać, że niespecyficzne linijne świecenie IgG i albumin wzdłuż błon podstawnych jest dość typowe dla cukrzycowej choroby nerek i zależy od gromadzenia białek surowiczych w pogrubiałych błonach podstawnych.

Poza określeniem typu świecenia (ziarniste, linijne) ważne są: klasa immunoglobulin i składowych dopełniacza w złogach, lokalizacja złogów i nasilenie świecenia. Znajomość typowych zmian immunomorfologicznych obserwowanych w kłębuszkowych chorobach nerek i ich konfrontacja z innymi elementami diagnostyki jest niezbędna do sprecyzowania rozpoznania histopatologicznego. Opis typowych immunomorfologicznych zmian w kłębuszkowych chorobach nerek przedstawiono w tabelach I–III.

Immunomorfologiczna ocena biopunktatu ma największą wartość diagnostyczną w: nefropatii IgA, C1q, IgM, amyloidozie, chorobie depozytowej immunoglobulin monoklonalnych, glomerulopatii fibronektynowej i glomerulopatii kolagenu III....


View full text...