Znaczenie polimorfizmu C1236T genu ABCB1/MDR1 w ocenie podatności na nieswoiste choroby zapalne jelit w polskiej populacji

Wstęp: Ostatnio w kręgu zainteresowań badaczy znalazł się polimorfizm genów kodujących białka zaangażowane w de-toksykację organizmu jako potencjalny czynnik wpływający na rozwój nieswoistych chorób zapalnych jelit (NChZJ). Gen ABCB1/MDR1 odpowiada za syntezę glikoproteiny P, jednego z najważniejszych i najlepiej poznanych transporterów ksenobiotyków. Zaobserwowano, że z mutacją C1236T wiążą się międzyosobnicze różnice w odpowiedzi na leki, co wskazywałoby na zmianę w aktywności transportowej glikoproteiny P u nosicieli zmutowanego allela T.

Cel: Określenie, czy występowanie polimorfizmu C1236T jest związane z większą predyspozycją do zachorowania na NChZJ, w tym wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) oraz chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), w polskiej populacji.

Materiał i metody: Badaniem objęto 155 osób (85 chorych na NChZJ oraz 70 zdrowych ochotników) pochodzących z Łodzi i okolic, u których polimorfizm genu ABCB1/MDR1 w pozycji 1236 oznaczono metodą PCR-RFLP.

Wyniki: Względne ryzyko zachorowania wyrażone za pomocą ilorazu szans było zwiększone dla nosicieli genotypu 1236CT i wynosiło odpowiednio 1,26 dla osób z NChZJ oraz 1,58 dla osób z WZJG. Ryzyko zachorowania na NChZJ, w tym WZJG i ChLC, dla nosicieli zmutowanego allela 1236T wynosiło odpowiednio 1,08, 1,11, 1,05. Obserwowane różnice dotyczące częstości występowania poszczególnych genotypów i alleli między grupą osób chorych i grupą kontrolną nie były statystycznie istotne.

Wnioski: W badaniu wykazano, że mutacja C1236T nie jest istotnym czynnikiem predysponującym do zachorowania na NChZJ, w tym WZJG i ChLC. Brak związku między chorobami i polimorfizmem genu kodującego glikoproteiny P potwierdza złożoną etiopatogenezę NChZJ.

Introduction: It has been suggested that polymorphism in the ABCB1/MDR1 gene, which encodes P-glycoprotein (P-gp), may be involved in the development of inflammatory bowel diseases (IBD). One of the ABCB1/MDR1 gene polymorphisms that potentially influence the P-gp protection against xenobiotics is the C1236T mutation.

Aim: To evaluate whether the C1236T polymorphism is related to higher predisposition towards development of IBD, including ulcerative colitis (UC) and Crohn’s disease (CD), in a Polish population.

Material and methods: This retrospective study involved a total of 155 individuals of Caucasian origin (85 patients with IBD and 70 healthy volunteers) from central Poland. The C1236T polymorphism was analyzed by using the polymerase chain reaction – restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) method.

Results: Our results showed that odds ratios (ORs) for disease development (IBD, UC) were elevated in the 1236CT genotype carriers and equaled 1.26 for IBD and 1.58 for UC. In individuals with the variant 1236T allele respective ORs equaled 1.08 for IBD, 1.11 for UC, and 1.05 for CD. The observed differences in both genotype and allele frequencies were not significant.

Conclusions: In this study the C1236T polymorphism in the ABCB1/MDR1 gene has been shown not to be a relevant factor that may predispose towards inflammatory bowel diseases in a Polish population. A lack of relationship between the diseases and polymorphism of the gene for P-glycoprotein confirms the complexity of IBD pathogenesis.