Życie małżeńskie króla Zygmunta I Starego (1467–1548)

Zygmunt I Stary był piątym synem Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, zwanej matką królów (jej syn Władysław był królem Czech i Węgier, a Aleksander, Jan Olbracht i Zygmunt Stary królami Polski). Miał on dwie żony – Barbarę Zapolyę i Bonę Sforzę Aragońską. Ślub z Barbarą Zapolyą, księżniczką siedmiogrodzką, córką najpotężniejszego magnata węgierskiego Stefana, odbył się na Wawelu w Krakowie 8 lutego 1512 r. Panna młoda miała wówczas 17 lat, była niepospolitej urody i była bardzo kochana przez Zygmunta. Urodziła mu dwie córki – Jadwigę (nadano jej imię na cześć matki Barbary Jadwigi Cieszyńskiej), która wyszła za elektora brandenburskiego oraz Annę, która zmarła w 5. roku życia. Wkrótce po narodzinach Anny Barbara Zapolya w wieku zaledwie 20 lat zmarła, prawdopodobnie z powodu zakażenia połogowego, pozostawiając Zygmunta w wielkim żalu i rozpaczy. Zaślubiny Zygmunta I Starego z Boną Sforzą Aragońską (ur. 1494 r.), księżniczką Mediolanu i Bari, odbyły się na Wawelu 18 kwietnia 1518 r. Bona urodziła pierworodnego i jedynego syna – Zygmunta II Augusta 1 sierpnia (łac. augustus – stąd jego imię) 1520 r. Bona była bardzo płodna i urodziła Zygmuntowi ponadto cztery córki: • Izabelę, żonę księcia Siedmiogrodu Jana Zapolyi, w roku 1519, którą bardzo faworyzowała, oraz mniej przez nią lubiane: • Zofię, żonę księcia Brunszwickiego Henryka, w roku 1522, • Annę, późniejszą królową Polski i żonę króla Stefana Batorego, w roku 1523, • Katarzynę, żonę króla Szwecji Jana III Wazy, w roku 1526. Małżeństwa dynastyczne córek Zygmunta i Bony potwierdzają wysoką pozycję Jagiellonów w ówczesnej Europie. W dniu 20 września 1527 r. doszło do tragedii, bowiem na polowaniu w królewskich Niepołomicach, po ataku niedźwiedzia królowa Bona spadła z konia. Wypadek spowodował przedwczesne narodziny królewicza Olbrachta (Albrechta), który zmarł w tym samym dniu. Bojąc się o utrzymanie dynastii, a w szczególności o utratę władzy (korzystała z wpływu jaki miała na króla i bardzo często manipulowała poczynaniami Zygmunta), pomimo ogromnego sprzeciwu polskich możnowładców, Bona doprowadziła do tego, że w roku 1529 jej 9-letni syn Zygmunt został ogłoszony Wielkim Księciem Litewskim, a 20 lutego 1520 r. na Wawelu odbyła się jego koronacja na króla Polski. Jego szata koronacyjna, przekazana kilka lat temu z Zachodu, obecnie eksponowana na Zamku Królewskim na Wawelu, szokuje dziecięcym krojem. Przez dalszych 18 lat miała więc Polska 2...


View full text...