Żylaki powrózka nasiennego jako problem diagnostyczno-terapeutyczny w protekcji płodności u mężczyzny

Człowiek ze względu na pionową pozycję ciała musiał wytworzyć szereg mechanizmów kompensujących fizjologiczny zastój krwi w dystalnych naczyniach żylnych. Uwidacznia się to m.in. w specyfice anatomii i fizjologii unaczynienia jąder, które zstępując do moszny stwarzają szczególnie trudne warunki dla utrzymania prawidłowego krążenia krwi w najdłuższych naczyniach narządowych człowieka, jakimi są żyła i tętnica jądrowa.




Żylaki powrózka nasiennego znane są pod nazwą varicocele, zaproponowaną przez francuskiego chirurga Ambrożego Pare w 1541 r. Nazwa ta jest nadal używana, mimo że nie określa w logiczny sposób zmian patologicznych, stanowiących podłoże tej choroby.
Istnieje szereg czynników odpowiedzialnych za powstanie żylaków powrózka nasiennego. Mimo istniejących różnic w poglądach dotyczących przyczyn powstania tego schorzenia, wielu autorów zgodnie podkreśla skłonność do występowania żylaków po stronie lewej. Występowanie żylaków wiąże się z różnicami anatomicznymi lewej i prawej żyły jądrowej, powodującymi utrudnienie odpływu krwi z jądra lewego w porównaniu z prawym. Niektórzy autorzy akcentują również wrodzoną wadę tkanki łącznej, która osłabia ściany naczyń żylnych, a także zwiotczenie moszny, wrodzony brak lub niewydolność zastawek żylnych. Zwiększenie ciśnienia hydrostatycznego krwi w dolnym odcinku żyły jądrowej też może być przyczyną powstania żylaków. Wszystkie wymienione przyczyny powodują wsteczny prąd i zastój krwi, a to w obrazie klinicznym cechuje się wydłużeniem i pogrubieniem splotu wiciowatego (ryc. 1.).

U ok. 5 proc. mężczyzn w wieku prokreacyjnym, wg danych WHO występuje niepłodność, zaś za jej główną przyczynę uważane jest idiopatyczne varicocele. Żylaki powrózka nasiennego występują w 90 proc. po stronie lewej, a powstają w wyniku wstecznego przepływu krwi z żyły nerkowej do splotu wiciowatego (plexus pampiniformis).

Częstość występowania w grupie 18-latków wynosi 10–18 proc., zaś zwiększa się do 41 proc. u chorych zgłaszających się do lekarza z powodu niepłodności. Żylaki powrózka nasiennego najczęściej nie powodują żadnych dolegliwości klinicznych i odkrywane są przypadkowo, np. podczas określania zdolności do służby wojskowej.

Obecnie nowoczesne metody diagnostyczne (termografia, badania izotopowe, a zwłaszcza ultrasonografia dopplerowska) zwiększyły znacznie skuteczność wykrywania, co umożliwia...


Pełna treść artykułu...