Żywienie, aktywność fizyczna i stan odżywienia dzieci z zespołem Downa

Wstęp
Czynniki ryzyka wystąpienia nadwagi i otyłości u dzieci z zespołem Downa (ZD) nie zostały dotąd wyczerpująco opisane, a badania w tym zakresie były podejmowane sporadyczne i prowadzone zazwyczaj w grupach o małych liczebnościach.

Cel pracy
Ocena żywienia, poziomu aktywności fizycznej oraz ich powiązań ze stanem odżywienia u dzieci z ZD w porównaniu z grupą typowo rozwijających się rówieśników.

Materiał i metody
Analizie poddano dane 102 dzieci z ZD oraz 107 dzieci bez ZD w wieku 5–14 lat. Sposób żywienia oceniono metodą bieżącego notowania przez 3 dni. Aktywność fizyczną zbadano za pomocą krokomierzy. Stan odżywienia badano na podstawie pomiarów masy i wysokości ciała oraz procentowej zawartości tkanki tłuszczowej.

Wyniki
U dzieci z ZD częściej występowały nadmiary względnej masy ciała (BMI) (p < 0,0001), tkanki tłuszczowej (p < 0,0001), stwierdzono także niższy poziom aktywności fizycznej (p < 0,0001) i wyższe ryzyko niedostatecznego spożycia błonnika pokarmowego (p = 0,0113) w porównaniu z grupą kontrolną. Na wystąpienie większej masy ciała i większej ilości tkanki tłuszczowej u dzieci z ZD mogły mieć wpływ także takie czynniki, jak wiek, płeć żeńska i mniejsza liczba osób niepełnoletnich w gospodarstwie domowym.

Wnioski
Aktywność fizyczna dzieci z ZD jest niewystarczająca, aby skutecznie zapobiegać rozwojowi chorób przewlekłych. Konieczne jest opracowanie programów interwencyjnych umożliwiających zwiększenie udziału tych dzieci w różnych formach aktywności fizycznej oraz zmiana nawyków żywieniowych.



Introduction
To date, the risk factors for overweight and obesity in children with Down’s syndrome (DS) have not been comprehensively described, as studies on the subject are rare and usually conducted among small groups.

Aim of the research
To assess the dietary habits and physical activity, and their associations with nutritional status, in children with DS compared to a group of their typically developing peers.

Material and methods
A sample of 102 children with DS and 107 children without SD aged 5–14 years. Eating habits were assessed using the patient’s diary method over three days. Physical activity was measured using pedometers. Nutritional status was assessed based on body mass, height and fat percentage.

Results
Children with DS had an excessive body mass index (p < 0.0001) and fat percentage (p < 0.0001) more often than the controls. They showed lower physical activity (p < 0.0001) and a higher risk of an insufficient intake of dietary fibre (p = 0.0113). Other factors potentially affecting body mass and fat percentage in children with DS included age, female gender and fewer underage family members.

Conclusions
Physical activity in children with DS is insufficient to prevent chronic diseases. It is necessary to develop intervention programmes aimed at increasing participation in various forms of physical activity and changing their dietary habits.