Narodowy Instytut Onkologii
Dr Czarnecka o miejscu terapii celowanej u chorych na uogólnionego czerniaka ►
Redaktor: Bogusz Soiński
Data: 17.05.2022
Źródło: 13th International Conference of Contemporary Oncology
– Inhibitory BRAF, MEK mają liczne zastosowanie u chorych z rozsianym czerniakiem. Mogą też być dostosowane u pacjentów z chorobami towarzyszącymi, również tymi, które stanowią przeciwwskazanie do immunoterapii – podkreśla dr hab. n. med. Anna Małgorzata Czarnecka.
– Obecnie czerniaka można klasyfikować na podstawie mutacji. Mamy pacjentów, u których czerniak niesie mutację BRAF, NRAS, NF1, albo tych potrójnie ujemnych, gdzie żadnej z tych mutacji nie ma – mówi dr hab. n. med. Anna Małgorzata Czarnecka z Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.
Ścieżka BRAF reguluje wiele procesów w komórce. – To teoretycznie jedno białko, którym się interesujemy, lecz związane z bardzo licznymi funkcjami, zarówno podziałów komórkowych, cyklu komórkowego, apoptozy, oddziaływań komórka-komórka, jak i odpowiedzi immunologicznej. Istnieje wiele potencjalnych ryzyk związanych z tą ścieżką sygnałową: wiemy, że tacy pacjenci żyją krócej, niestety też częściej w momencie rozpoznania rozległość czerniaka jest większa, częściej także przy diagnozie jest już owrzodzenie. Są to negatywne czynniki rokownicze – wyjaśnia specjalistka onkologii klinicznej.
Dr Czarnecka przedstawia wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego oraz kliniczną ocenę dynamiki czerniaka. Mówi także, kiedy zwyczajowo podajemy BRAFi i MEKi.
– Klasycznie stosujemy inhibitory BRAF i MEK u pacjentów z dużą dynamiką choroby z zajęciem wielu organów (często wątroby, ośrodkowego układu nerwowego czy kośćca), ponieważ liczymy na duże odsetki obiektywnych odpowiedzi, nawet 70 proc., co w porównaniu z immunoterapią jest bardzo imponującym wynikiem. W zakresie przeżyć 5-letnich wolnych od progresji oraz całkowitych, że odsetki te dotyczą w przypadku PFS mniej więcej jednej czwartej chorych, natomiast OS po 5 latach- jednej trzeciej roku, co wydaje się nieco niższe od immunoterapii – mówi prof. Czarnecka.
Ekspertka zwraca uwagę, że warto pomyśleć o stosowaniu inhibitorów BRAF, MEK nawet u pacjentów wyjściowo z mało zaawansowaną chorobą i prezentuje nową metaanalizę wskazującą istotną różnicę, jeśli chodzi o czas przeżycia bez progresji, przewagę kombinacji tych inhibitorów nad immunoterapią, która jest monoterapią.
Którym lekiem leczymy? Czym kierujemy się przy wyborze leków, na co wskazują badania rejestracyjne inhibitorów BRAF i MEK? Zdarzenia niepożądane, toksyczność leczenia nimi a immunoterapia – to kolejne zagadnienia wykładu.
– Wybór pierwszej linii leczenia jest obecnie bardziej skomplikowany, ponieważ pacjenci mogą już być po terapii uzupełniającej, adjuwantowej czerniaka. Wtedy należy się zastanowić, czy stosujemy powtórnie inhibitor BRAF, MEK od razu, czy pacjenta kierujemy na immunoterapię. Mamy zatem dodatkową zmienną tego wyboru, lecz widzimy, że po modulacji układu odpornościowego aktywność tych inhibitorów jest bardzo wysoka, a powtórne poddanie immunoterapii, zwłaszcza w przypadku szybkiej progresji, jest mniej efektywne – tłumaczy dr Czarnecka.
Omawia też kilka badań, które mówią o sekwencjonowaniu immunoterapii i inhibitorów BRAF, MEK, i wyjaśnia, jaka jest właściwa sekwencja, oraz jak leczymy chorych z przerzutami w ośrodkowym układzie nerwowym.
– Istnieje możliwość bezpiecznego łączenia inhibitorów BRAF, MEK z terapiami miejscowymi. W przypadku radioterapii należy oczywiście pamiętać o zachowaniu krótkiej przerwy. Leczenie to można również łączyć z chirurgią. Inhibitory te znajdują liczne zastosowania u chorych z rozsianym czerniakiem, zarówno u pacjentów z dużą aktywnością nowotworową, z dużą ilością przerzutów, jak i osób chorych długoterminowo, u których wyjściowo LDH i ilość przerzutów były niskie, a także u chorych z przerzutami w OUN. Mogą też być dostosowane u pacjentów z chorobami towarzyszącymi, również tymi, które stanowią przeciwwskazanie do immunoterapii – podsumowuje dr Anna Małgorzata Czarnecka.
Wykład „Miejsce terapii celowanej u chorych na uogólnionego czerniaka” został zaprezentowany podczas 13th International Conference of Contemporary Oncology Wydawnictwa Termedia (kierownictwo naukowe: prof. dr hab. n. med. Andrzej Mackiewicz, dr hab. n. med. Jacek Mackiewicz).
Ścieżka BRAF reguluje wiele procesów w komórce. – To teoretycznie jedno białko, którym się interesujemy, lecz związane z bardzo licznymi funkcjami, zarówno podziałów komórkowych, cyklu komórkowego, apoptozy, oddziaływań komórka-komórka, jak i odpowiedzi immunologicznej. Istnieje wiele potencjalnych ryzyk związanych z tą ścieżką sygnałową: wiemy, że tacy pacjenci żyją krócej, niestety też częściej w momencie rozpoznania rozległość czerniaka jest większa, częściej także przy diagnozie jest już owrzodzenie. Są to negatywne czynniki rokownicze – wyjaśnia specjalistka onkologii klinicznej.
Dr Czarnecka przedstawia wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego oraz kliniczną ocenę dynamiki czerniaka. Mówi także, kiedy zwyczajowo podajemy BRAFi i MEKi.
– Klasycznie stosujemy inhibitory BRAF i MEK u pacjentów z dużą dynamiką choroby z zajęciem wielu organów (często wątroby, ośrodkowego układu nerwowego czy kośćca), ponieważ liczymy na duże odsetki obiektywnych odpowiedzi, nawet 70 proc., co w porównaniu z immunoterapią jest bardzo imponującym wynikiem. W zakresie przeżyć 5-letnich wolnych od progresji oraz całkowitych, że odsetki te dotyczą w przypadku PFS mniej więcej jednej czwartej chorych, natomiast OS po 5 latach- jednej trzeciej roku, co wydaje się nieco niższe od immunoterapii – mówi prof. Czarnecka.
Ekspertka zwraca uwagę, że warto pomyśleć o stosowaniu inhibitorów BRAF, MEK nawet u pacjentów wyjściowo z mało zaawansowaną chorobą i prezentuje nową metaanalizę wskazującą istotną różnicę, jeśli chodzi o czas przeżycia bez progresji, przewagę kombinacji tych inhibitorów nad immunoterapią, która jest monoterapią.
Którym lekiem leczymy? Czym kierujemy się przy wyborze leków, na co wskazują badania rejestracyjne inhibitorów BRAF i MEK? Zdarzenia niepożądane, toksyczność leczenia nimi a immunoterapia – to kolejne zagadnienia wykładu.
– Wybór pierwszej linii leczenia jest obecnie bardziej skomplikowany, ponieważ pacjenci mogą już być po terapii uzupełniającej, adjuwantowej czerniaka. Wtedy należy się zastanowić, czy stosujemy powtórnie inhibitor BRAF, MEK od razu, czy pacjenta kierujemy na immunoterapię. Mamy zatem dodatkową zmienną tego wyboru, lecz widzimy, że po modulacji układu odpornościowego aktywność tych inhibitorów jest bardzo wysoka, a powtórne poddanie immunoterapii, zwłaszcza w przypadku szybkiej progresji, jest mniej efektywne – tłumaczy dr Czarnecka.
Omawia też kilka badań, które mówią o sekwencjonowaniu immunoterapii i inhibitorów BRAF, MEK, i wyjaśnia, jaka jest właściwa sekwencja, oraz jak leczymy chorych z przerzutami w ośrodkowym układzie nerwowym.
– Istnieje możliwość bezpiecznego łączenia inhibitorów BRAF, MEK z terapiami miejscowymi. W przypadku radioterapii należy oczywiście pamiętać o zachowaniu krótkiej przerwy. Leczenie to można również łączyć z chirurgią. Inhibitory te znajdują liczne zastosowania u chorych z rozsianym czerniakiem, zarówno u pacjentów z dużą aktywnością nowotworową, z dużą ilością przerzutów, jak i osób chorych długoterminowo, u których wyjściowo LDH i ilość przerzutów były niskie, a także u chorych z przerzutami w OUN. Mogą też być dostosowane u pacjentów z chorobami towarzyszącymi, również tymi, które stanowią przeciwwskazanie do immunoterapii – podsumowuje dr Anna Małgorzata Czarnecka.
Wykład „Miejsce terapii celowanej u chorych na uogólnionego czerniaka” został zaprezentowany podczas 13th International Conference of Contemporary Oncology Wydawnictwa Termedia (kierownictwo naukowe: prof. dr hab. n. med. Andrzej Mackiewicz, dr hab. n. med. Jacek Mackiewicz).
