Jaka jest lekowrażliwość gronkowca złocistego u osób z AZS?
Autor: Damian Matusiak
Część zaostrzeń i znaczna większość zakażeń w przebiegu atopowego zapalenia skóry jest spowodowana przez gronkowca złocistego. Stąd tak ważne są dane dotyczące lekowrażliwości tego drobnoustroju, a przedstawiono je na łamach „The JAMA Dermatology”.
Skóra osób cierpiących z powodu atopowego zapalenia skóry jest z reguły skolonizowana przez gronkowca złocistego, a jednym z częstych problemów są nadkażenia wywołane tym patogenem. Stąd empiryczna antybiotykoterapia jest powszechna, skuteczna, lecz pojawia się niebezpieczeństwo lekooporności; duża liczba osób chorych to duża liczba przypadków stosowania antybiotyków, a to zwiększa szanse na izolację szczepów niewrażliwych na większość leków. Dane dotyczące profili wrażliwości na środki przeciwdrobnoustrojowe szczepów Staphylococcus aureus wyizolowanych od chorych z AZS są jednak skąpe.
Istotną lukę w wiedzy wypełnił zespół badaczy ze Stanów Zjednoczonych i Meksyku, który przeprowadził metaanalizę literatury dostępnej w bazach danych MEDLINE, Embase, Web of Science, Scopus i Cochrane. Włączono te publikacje, które oceniały profil wrażliwości na antybiotyki 1 lub więcej izolatów skórnych gronkowca złocistego od osób z atopowym zapaleniem skóry. Przy selekcji badań zastosowano wytyczne algorytmu PRISMA.
Ostatecznie, po selekcji, włączono 61 badań obejmujących 4091 izolatów Staphylococcus aureus od osób z atopowym zapaleniem skóry. W przypadku 4 z 11 powszechnie stosowanych antybiotyków wrażliwość na środki przeciwdrobnoustrojowe wynosiła 85 proc. lub mniej, w tym dla metycyliny, erytromycyny, kwasu fusydowego i - co gorsza - klindamycyny. Powyższe wyniki można uznać za wiążące także w Polsce, gdyż większość badań (około ¾) przeprowadzono w krajach o wysokich dochodach. Wrażliwość drobnoustrojów na erytromycynę, metycylinę, trimetoprim z sulfametoksazolem była znacznie niższa w krajach o niższych średnich i wyższych średnich dochodach.
Wykazano zatem, że wrażliwość gronkowca złocistego na β-laktamy, erytromycynę, klindamycynę i kwas fusydowy może być nieoptymalna w przypadku stosowania empirycznego u osób z atopowym zapaleniem skóry. Jest to o tyle niepokojące, że zwłaszcza dwa ostatnie z wymienionych nie są antybiotykami pierwszego rzutu.