Kto powinien oceniać podejrzane zmiany skórne?
Autor: Damian Matusiak
Nowotwory skóry są jednymi z najczęstszych chorób onkologicznych. Skóra, jako narząd widoczny, może zostać prosto i szybko oceniona. O tym, jak ważna jest rzetelna ocena przeprowadzona przez wykwalifikowany personel, przekonuje najnowsza publikacja z „The JAMA Dermatology”.
Rak skóry stanowi globalne zagrożenie dla systemów opieki zdrowotnej i jak podają dane literaturowe szacuje się, że w ciągu najbliższych 20 lat liczba zachorowań będzie ogromnie wzrastać, jeśli nowotwór nie zostanie zdiagnozowany we wczesnym stadium. I tu dochodzimy do klucza problemu - wczesna diagnostyka. Zmiany skórne podejrzane onkologicznie powinny zostać ocenione przez lekarza, najlepiej doświadczonego dermatologa. I nie jest to kolokwializm, lecz fakt potwierdzony danymi.
Zespół badaczy z Uniwersytetu Kalifornijskiego przeprowadził metaanalizę obejmującą badania dotyczące czułości i swoistości oceny klinicznej zmian skórnych przeprowadzanej przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub dermatologa (doświadczonego lub niedoświadczonego) oraz sposobu jego przeprowadzenia (osobiste badanie kliniczne i/lub obrazy cyfrowe versus dermoskopia i/lub obrazy dermoskopowe). Uwzględniono badania przekrojowe i kliniczno-kontrolne, randomizowane badania kliniczne i nierandomizowane badania kontrolowane pochodzące z uznanych baz PubMed, Embase i Web of Science.
W sumie do analizy włączono 100 publikacji. Obliczono, że w przypadku doświadczonych dermatologów czułość i swoistość w rozpoznawaniu raka kolczystokomórkowego wyniosła odpowiednio 79,0 i 89,1 proc; przy zastosowaniu dermatoskopii i obrazów dermoskopowych czułość i swoistość wyniosły 83,7 i 87,4 proc. Dla lekarza POZ przy wsparciu tych narzędzi uzyskano poziom 81,4 i 80,1 proc. Podczas badania w kierunku czerniaka na podstawie badania klinicznego i obrazów czułość i swoistość wyniosły odpowiednio 76,9 i 89,1 proc. w przypadku doświadczonych dermatologów, 78,3 i 66,2 proc. dla specjalistów niedoświadczonych oraz zaledwie 37,5 i 84,6 proc. w przypadku lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Zastosowanie dermatoskopii naturalnie zwiększyło te odsetki, odpowiednio do 85,7 i 81,3 proc, 78,0 i 69,5 proc. oraz 49,5 i 91,3 proc.
Wyniki tej metaanalizy wskazują, że istnieją istotne różnice w dokładności diagnostycznej nowotworów skóry, gdy porównuje się specjalizację i doświadczenie lekarza oraz metodykę badania. Na podstawie powyższych danych można śmiało stwierdzić, że ocenę podejrzanych zmian skórnych należy zostawić doświadczonym dermatologom.