123RF
Na czerniaka można zachorować w każdym wieku
Autor: Iwona Kazimierska
Data: 18.05.2022
| Tagi: | Baw się dobrze! #NIEspieczRAKA”, raki skóry, czerniak, Piotr Rutkowski, Grażyna Kamińska-Winciorek, Akademia Czerniaka |
Budowanie świadomości oraz zachęcenie do rozwagi i ochrony skóry przed promieniami UV podczas wakacyjnego odpoczynku to cel XI Tygodnia Świadomości Czerniaka, który rozpoczął się 17 maja pod hasłem „Baw się dobrze! #NIEspieczRAKA”.
Wydarzenie organizuje Akademia Czerniaka, sekcja naukowa Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej.
Poprzez tegoroczne hasło „Baw się dobrze! #NIEspieczRAKA” Akademia Czerniaka zwraca uwagę na konieczność przestrzegania zasad profilaktyki przez wszystkich dorosłych, bez względu na wiek i wybrany sposób spędzania wolnego czasu na powietrzu.
– W okresie wakacyjnym, szczególnie podczas ekspozycji na promieniowanie słoneczne, ważne są odpowiedzialne zachowania i przestrzeganie prostych zasad ochrony skóry. Można pomyśleć, że to restrykcje, które odbierają radość z wakacyjnej zabawy. Wręcz przeciwnie! Wciąż można świetnie spędzać czas na świeżym powietrzu, czy to jeżdżąc na rowerze, czy odpoczywając na leżaku. Niestety właśnie w takich sytuacjach ludzie często zapominają, że ich skóra narażona jest na niekorzystne działanie promieni słonecznych. Tymczasem kapelusz lub czapka na głowie i krem z filtrem UV nie odbiorą nam radości, mogą za to pomóc zachować tylko dobre i zdrowe wspomnienia na lata – mówi prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym w Warszawie, przewodniczący Rady Naukowej Akademii Czerniaka. – Dlatego w ramach XI Tygodnia Świadomości Czerniaka chcemy zachęcić wszystkich dorosłych, w każdym wieku, zarówno fanów aktywności, jak i spokojnego relaksu na świeżym powietrzu, do zapoznania się z podstawowymi i – podkreślam – niezwykle prostymi zasadami profilaktyki czerniaka, które naprawdę warto stosować.
Czerniak – najbardziej złośliwy nowotwór skóry
Nowotwory skóry to najczęstsze nowotwory u ludzi rasy białej. Zachorowania na nie przewyższają łączne zachorowania na raka prostaty, płuca i jelita grubego. Nowotwory skóry dzielą się na raki skóry i czerniaki. U co trzeciej osoby do 60. roku życia rozwinie się rak skóry. W populacji po 65. roku życia, według szacunków amerykańskich, zachoruje od 40 do 50 proc. osób.
Czerniak nie jest tak częsty, rocznie zapada na niego ok. 4 tys. Polaków. Jest on jednak najbardziej złośliwym nowotworem skóry, błon śluzowych i błony naczyniowej gałki ocznej. Odpowiada za większość niepowodzeń leczenia. 1,4 tys. Polaków umiera rocznie z jego powodu.
Co roku zachorowalność na czerniaka wzrasta o mniej więcej 10 proc. Dynamiczne wzrosty zachorowań notuje się wśród dorosłych w wieku od 35 do 49 lat, a także w grupie seniorów od 60 do 74 lat.
– Na czerniaka można zachorować w każdym wieku. Co więcej, młodsza skóra jest bardziej podatna na uszkodzenie przez intensywne promieniowanie ultrafioletowe. Szczyt zachorowań przypada na mniej więcej 60 rok życia – wyjaśnia prof. Rutkowski.
Czerniak charakteryzuje się bardzo wysokim odsetkiem śmiertelności – od 40 do nawet 60 proc. u osób po 70. roku życia. Na szczęście w ostatnich latach w Polsce notuje się istotną poprawę przeżywalności względnej 5-letniej chorych z rozpoznanym czerniakiem. Odpowiadać może za to ogólny wzrost świadomości społecznej, czyli zgłaszanie się chorych na wcześniejszym etapie choroby do lekarza, a także poprawa diagnostyki oraz dostępności nowych skutecznych terapii stosowanych w bardziej zaawansowanych stadiach czerniaka. Od ponad roku funkcjonuje bardzo nowoczesny i skuteczny program lekowy, w ramach którego dostępne jest leczenie immunoterapią oraz terapią celowaną, w tym adjuwantową.
Jak ustrzec się przed zachorowaniem?
Jednym z głównych sprawców zachorowań na nowotwory skóry jest promieniowanie ultrafioletowe. Proste do wdrożenia w każdej sytuacji, nie tylko w trakcie urlopu, zasady profilaktyki są skutecznym sposobem na ograniczenie ryzyka zachorowania. Ich stosowanie powinno stać się nawykiem w każdej sytuacji dla wszystkich.
– Można powiedzieć, że stała troska o zdrowie skóry i rozsądne korzystanie ze słońca to inwestycja w szczęśliwą przyszłość. Co ważne, zasada ta obowiązuje wszystkich bez wyjątku, również osoby bardzo dojrzałe, które niestety często błędnie zakładają, że ochrona przed czerniakiem już nie jest im potrzebna. Tymczasem to nowotwór, który może pojawić się naprawdę w każdym wieku, jako skumulowany efekt wielu lat niestosowania ochrony skóry – mówi dr hab. n med. Grażyna Kamińska-Winciorek, prof. NIO, kierownik Zespołu ds. Raka i Czerniaka Skóry w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym Oddział w Gliwicach. – Niezmiennie zachęcam też do regularnych kontroli znamion i zgłaszania się do specjalistów, gdy coś nas zaniepokoi. Badanie dermatoskopowe jest krótkie, nieinwazyjne i bezbolesne, a może pomóc w rozpoznaniu czerniaka i uratowaniu życia.
Poprzez tegoroczne hasło „Baw się dobrze! #NIEspieczRAKA” Akademia Czerniaka zwraca uwagę na konieczność przestrzegania zasad profilaktyki przez wszystkich dorosłych, bez względu na wiek i wybrany sposób spędzania wolnego czasu na powietrzu.
– W okresie wakacyjnym, szczególnie podczas ekspozycji na promieniowanie słoneczne, ważne są odpowiedzialne zachowania i przestrzeganie prostych zasad ochrony skóry. Można pomyśleć, że to restrykcje, które odbierają radość z wakacyjnej zabawy. Wręcz przeciwnie! Wciąż można świetnie spędzać czas na świeżym powietrzu, czy to jeżdżąc na rowerze, czy odpoczywając na leżaku. Niestety właśnie w takich sytuacjach ludzie często zapominają, że ich skóra narażona jest na niekorzystne działanie promieni słonecznych. Tymczasem kapelusz lub czapka na głowie i krem z filtrem UV nie odbiorą nam radości, mogą za to pomóc zachować tylko dobre i zdrowe wspomnienia na lata – mówi prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym w Warszawie, przewodniczący Rady Naukowej Akademii Czerniaka. – Dlatego w ramach XI Tygodnia Świadomości Czerniaka chcemy zachęcić wszystkich dorosłych, w każdym wieku, zarówno fanów aktywności, jak i spokojnego relaksu na świeżym powietrzu, do zapoznania się z podstawowymi i – podkreślam – niezwykle prostymi zasadami profilaktyki czerniaka, które naprawdę warto stosować.
Czerniak – najbardziej złośliwy nowotwór skóry
Nowotwory skóry to najczęstsze nowotwory u ludzi rasy białej. Zachorowania na nie przewyższają łączne zachorowania na raka prostaty, płuca i jelita grubego. Nowotwory skóry dzielą się na raki skóry i czerniaki. U co trzeciej osoby do 60. roku życia rozwinie się rak skóry. W populacji po 65. roku życia, według szacunków amerykańskich, zachoruje od 40 do 50 proc. osób.
Czerniak nie jest tak częsty, rocznie zapada na niego ok. 4 tys. Polaków. Jest on jednak najbardziej złośliwym nowotworem skóry, błon śluzowych i błony naczyniowej gałki ocznej. Odpowiada za większość niepowodzeń leczenia. 1,4 tys. Polaków umiera rocznie z jego powodu.
Co roku zachorowalność na czerniaka wzrasta o mniej więcej 10 proc. Dynamiczne wzrosty zachorowań notuje się wśród dorosłych w wieku od 35 do 49 lat, a także w grupie seniorów od 60 do 74 lat.
– Na czerniaka można zachorować w każdym wieku. Co więcej, młodsza skóra jest bardziej podatna na uszkodzenie przez intensywne promieniowanie ultrafioletowe. Szczyt zachorowań przypada na mniej więcej 60 rok życia – wyjaśnia prof. Rutkowski.
Czerniak charakteryzuje się bardzo wysokim odsetkiem śmiertelności – od 40 do nawet 60 proc. u osób po 70. roku życia. Na szczęście w ostatnich latach w Polsce notuje się istotną poprawę przeżywalności względnej 5-letniej chorych z rozpoznanym czerniakiem. Odpowiadać może za to ogólny wzrost świadomości społecznej, czyli zgłaszanie się chorych na wcześniejszym etapie choroby do lekarza, a także poprawa diagnostyki oraz dostępności nowych skutecznych terapii stosowanych w bardziej zaawansowanych stadiach czerniaka. Od ponad roku funkcjonuje bardzo nowoczesny i skuteczny program lekowy, w ramach którego dostępne jest leczenie immunoterapią oraz terapią celowaną, w tym adjuwantową.
Jak ustrzec się przed zachorowaniem?
Jednym z głównych sprawców zachorowań na nowotwory skóry jest promieniowanie ultrafioletowe. Proste do wdrożenia w każdej sytuacji, nie tylko w trakcie urlopu, zasady profilaktyki są skutecznym sposobem na ograniczenie ryzyka zachorowania. Ich stosowanie powinno stać się nawykiem w każdej sytuacji dla wszystkich.
– Można powiedzieć, że stała troska o zdrowie skóry i rozsądne korzystanie ze słońca to inwestycja w szczęśliwą przyszłość. Co ważne, zasada ta obowiązuje wszystkich bez wyjątku, również osoby bardzo dojrzałe, które niestety często błędnie zakładają, że ochrona przed czerniakiem już nie jest im potrzebna. Tymczasem to nowotwór, który może pojawić się naprawdę w każdym wieku, jako skumulowany efekt wielu lat niestosowania ochrony skóry – mówi dr hab. n med. Grażyna Kamińska-Winciorek, prof. NIO, kierownik Zespołu ds. Raka i Czerniaka Skóry w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym Oddział w Gliwicach. – Niezmiennie zachęcam też do regularnych kontroli znamion i zgłaszania się do specjalistów, gdy coś nas zaniepokoi. Badanie dermatoskopowe jest krótkie, nieinwazyjne i bezbolesne, a może pomóc w rozpoznaniu czerniaka i uratowaniu życia.
