Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu chorób skóry
Autor: Kamila Gębska
Data: 16.11.2016
Źródło: KG
Dlaczego diagnostyka różnicowa zmian skórnych jest tak ważna, jakie elementy składają się na sukces terapeutyczny w pracy lekarza praktyka oraz jakich błędów należy unikać – mówi prof. Joanna Narbutt z Katedry i Kliniki Dermatologii i Wenerologii UM w Łodzi.
W dermatologii niezwykle rzadko znany jest konkretny czynnik wywołujący jednostkę chorobową, a nawet, jeśli wiadomo, że jest to choroba o podłożu autoimmunologicznym i jeśli znany jest autoantygent, to w większości przypadków stosuje się leczenie objawowe.
Ekspert podkreślała, iż w ostatnim czasie dokonał się ogromny przełom w leczeniu dermatologicznym, m.in. jest możliwość leczenia biologicznego jednej z najcięższych chorób i zarazem najbardziej popularnych – tj. łuszczycy. W atopowym zapaleniu skóry także odnotowano postęp w leczeniu, jednocześnie oczekuje się na rejestrację leków biologicznych, które nie tylko usprawnią terapię, ale także poprawią jakość życia pacjentów. W pokrzywce także obecnie jest nieco więcej możliwości. Jednak wciąż w gabinecie lekarza rodzinnego, w gabinecie lekarza internisty, pediatry, ale także rejonowego dermatologa leczenie pozostaje dużym wyzwaniem. Podstawą odpowiedniej terapii medycznej, w tym dermatologicznej – jest rozpoznawanie błędów, które mogą zdarzyć się każdemu oraz uczyć się na nich. Informowała, że błędy diagnostyczne – według piśmiennictwa – uznane są za największą przyczynę liczby odszkodowań w praktyce lekarskiej. Według zebranych danych istotnie więcej błędów diagnostycznej popełnianych jest w praktyce ambulatoryjnej. Jednak to błędy szpitalne stanowią większe ryzyko dla życia. Podkreślała, że bardzo istotna jest edukacja lekarzy w aspekcie diagnostyki różnicowej i wyboru terapii.
Prof. Narbutt przedstawiała przypadki, które są konieczne do przeprowadzenia wspomnianej diagnostyki różnicowej w codziennej praktyce lekarskiej. Należą do nich m.in. trądzik różowaty, zmiany w przebiegu tocznia rumieniowatego układowego oraz krążkowy toczeń rumieniowaty – postać ogniskowa tocznia rumieniowatego. Problematyczna może być także diagnostyka różnicowa między trądzikiem różowatym, a zmianami o charakterze kontaktowego zapalenia skóry twarzy. Akcentowała, aby mieć na uwadze wspomniane jednostki chorobowe, ponieważ leczenie dla nich jest całkowicie odmienne. W praktyce dermatologicznej często spotyka się także z wypryskiem kontaktowym, który należy różnicować z łuszczycą i grzybicą.
Innym błędem, który czyha w praktyce dermatologicznej jest rozpoznawanie wielopostaciowych osutek świetlnych. Najczęściej występują u kobiet w wieku 20-40 lat w okresie wczesnowiosennym oraz letnim. Są to zmiany o charakterze rumieni, grudek, bąbli pokrzywkowych, które pojawiają się po pierwszej ekspozycji na światło słoneczne. Zaś ekstremalnym przykładem postaci fotodermatozy idiopatycznej jest przewlekłe posłoneczne zapalenie skóry. Często różnicuje się je z chłoniakami skóry, kontaktowym zapaleniem skóry oraz ciężką postacią łojotokowego zapalenia skóry.
Na sukces terapeutyczny w pracy lekarza praktyka składa się wiele elementów, m.in.: dokładnie zebrany wywiad, diagnostyka różnicowa zmian skórnych, nie utożsamianie od razu zmian skórnych ze współistniejąca alergią oraz wykonanie niezbędnych badań laboratoryjnych i wybór adekwatnej metody leczniczej. Wykład wygłoszony został podczas V jubileuszowego kongresu Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej we Wrocławiu.
Ekspert podkreślała, iż w ostatnim czasie dokonał się ogromny przełom w leczeniu dermatologicznym, m.in. jest możliwość leczenia biologicznego jednej z najcięższych chorób i zarazem najbardziej popularnych – tj. łuszczycy. W atopowym zapaleniu skóry także odnotowano postęp w leczeniu, jednocześnie oczekuje się na rejestrację leków biologicznych, które nie tylko usprawnią terapię, ale także poprawią jakość życia pacjentów. W pokrzywce także obecnie jest nieco więcej możliwości. Jednak wciąż w gabinecie lekarza rodzinnego, w gabinecie lekarza internisty, pediatry, ale także rejonowego dermatologa leczenie pozostaje dużym wyzwaniem. Podstawą odpowiedniej terapii medycznej, w tym dermatologicznej – jest rozpoznawanie błędów, które mogą zdarzyć się każdemu oraz uczyć się na nich. Informowała, że błędy diagnostyczne – według piśmiennictwa – uznane są za największą przyczynę liczby odszkodowań w praktyce lekarskiej. Według zebranych danych istotnie więcej błędów diagnostycznej popełnianych jest w praktyce ambulatoryjnej. Jednak to błędy szpitalne stanowią większe ryzyko dla życia. Podkreślała, że bardzo istotna jest edukacja lekarzy w aspekcie diagnostyki różnicowej i wyboru terapii.
Prof. Narbutt przedstawiała przypadki, które są konieczne do przeprowadzenia wspomnianej diagnostyki różnicowej w codziennej praktyce lekarskiej. Należą do nich m.in. trądzik różowaty, zmiany w przebiegu tocznia rumieniowatego układowego oraz krążkowy toczeń rumieniowaty – postać ogniskowa tocznia rumieniowatego. Problematyczna może być także diagnostyka różnicowa między trądzikiem różowatym, a zmianami o charakterze kontaktowego zapalenia skóry twarzy. Akcentowała, aby mieć na uwadze wspomniane jednostki chorobowe, ponieważ leczenie dla nich jest całkowicie odmienne. W praktyce dermatologicznej często spotyka się także z wypryskiem kontaktowym, który należy różnicować z łuszczycą i grzybicą.
Innym błędem, który czyha w praktyce dermatologicznej jest rozpoznawanie wielopostaciowych osutek świetlnych. Najczęściej występują u kobiet w wieku 20-40 lat w okresie wczesnowiosennym oraz letnim. Są to zmiany o charakterze rumieni, grudek, bąbli pokrzywkowych, które pojawiają się po pierwszej ekspozycji na światło słoneczne. Zaś ekstremalnym przykładem postaci fotodermatozy idiopatycznej jest przewlekłe posłoneczne zapalenie skóry. Często różnicuje się je z chłoniakami skóry, kontaktowym zapaleniem skóry oraz ciężką postacią łojotokowego zapalenia skóry.
Na sukces terapeutyczny w pracy lekarza praktyka składa się wiele elementów, m.in.: dokładnie zebrany wywiad, diagnostyka różnicowa zmian skórnych, nie utożsamianie od razu zmian skórnych ze współistniejąca alergią oraz wykonanie niezbędnych badań laboratoryjnych i wybór adekwatnej metody leczniczej. Wykład wygłoszony został podczas V jubileuszowego kongresu Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej we Wrocławiu.
