Nowości i perspektywy w badaniach pemfigoidu pęcherzowego
Autor: Andrzej Kordas
Data: 23.05.2014
Źródło: Justyna Gornowicz-Porowska, Marian Dmochowski, Paweł Pietkiewicz, Monika Bowszyc-Dmochowska Pracownia Autoimmunizacyjnych Dermatoz Pęcherzowych, Pracownia Histopatologii i Immunopatologii Skóry, Katedra i Klinika Dermatologii, UM w Poznaniu
Pemfigoid pęcherzowy (BP) to autoimmunizacyjna dermatoza pęcherzowa, gdzie autoprzeciwciała są skierowane przeciwko białkom półdesmosomalnym. Eozynofilia, wysoki surowiczy poziom IgE, obecność w surowicy i płynie pęcherzowym białek eozynofilów (EDN i ECP) u pacjentów BP silnie sugerują reakcje immunologiczne, w których limfocyty Th2 mogą odgrywać zasadniczą rolę (1). Na 73. zjeździe the Society for Investigative Dermatology przedstawiono doniesienia potwierdzające tę hipotezę.
Rosnące dowody wskazujące IgE jako kluczowy element w patogenezie BP mogą sugerować przydatność preparatów selektywnie blokujących aktywność IgE w leczeniu biologicznym BP. Zatem omalizumab, rekombinowane humanizowane monoklonalne przeciwciało anty-IgE, zatwierdzone przez FDA do leczenia astmy, wydawałby się korzystnym elementem leczenia BP. Niedawno (2) przebadano terapeutyczną użyteczność blokowania IgE w BP wykazując, iż zdecydowana większość pacjentów zareagowała na terapię pozytywnie (kontrola choroby, redukcja stosowania innych immunosupresantów, zahamowanie procesu powstawania nowych pęcherzy, dramatyczne zmniejszenie ilości eozynofilów), co świadczy o istotności procesów Th2-mediowanych w BP.
Eozynofile jako dominujące komórki nacieku w BP są podejrzewane o patogenne znaczenie, jednak wciąż nie wiadomo czy i w jakim stopniu uczestniczą w patogenezie BP. Ostatnio (3) opracowano nowy model zwierzęcy badający rolę tych komórek zapalnych w BP i analizujący czy anty-BP180 IgE indukują eozynofilowo-zależny BP u myszy. Wiadomo, że myszy nie posiadają receptora IgE dla ludzkiej IgE, zatem utworzono szczep mysi humanizowany (zmiana genu mysiego jego ludzkim odpowiednikiem) receptorem IgE wysokiego powinowactwa (FcepsilonRI) (hFcepsilonRI) i skrzyżowano ten szczep z myszami hBP180 w celu utworzenia szczepu hFcepsilonRI/hBP180. Zauważono, że anty-BP180 IgE wstrzyknięte do myszy hFcepsilonRI/hBP180 wyzwalały naciek eozynofilowy i konsekwentne tworzenie pęcherza podnaskórkowego. W przeciwieństwie, patogenne anty-BP180 IgE nie wytwarzały BP u myszy hBP180 pozbawionych eozynofilów lub receptora hFcepsilonRI. Zatem utworzony system in vivo potwierdza zaangażowanie specyficznych wobec BP180 przeciwciał IgE i eozynofilów w rozwoju BP.
Inhibicja przeciwciał IgE wiążących się z dużym powinowactwem do FcepsilonRI skutkuje poprawą choroby i spadkiem poziomu krążących eozynofilów, jednakże ekspresja FcepsilonRI na eozynofilach w BP pozostaje niezdefiniowana. Przedstawiono badanie (4) oceniające eozynofile u pacjentów BP pod kątem ekspresji FcepsilonRI i analizę jego czynnościowego znaczenia w patogenezie choroby. RT-PCR potwierdził ekspresję FcepsilonRI na immunologicznie oczyszczonych obwodowych eozynofilach pacjentów BP, a cytometria przepływowa obwodowych eozynofilów ujawniła powierzchniowo związane IgE. Badając interakcję receptora w tkance, nowatorska technika immunohistochemiczna tzw. metodą ligacji w bliskości (proximity ligation assay) wraz z mikroskopia konfokalną potwierdziły oddziaływania IgE z łańcuchem alfa receptora FxepsilonRI na powierzchni eozynofilów krwi obwodowej lub biopsji tkankowej pacjentów BP. Czynność receptora IgE oceniano ex vivo testem degranulacji oczyszczonych eozynofilów. Eozynofile z aktywnego BP degranulowały w odpowiedzi na rekombinowany BP180, natomiast eozynofile u pacjentów w remisji lub zdrowej kontroli nie degranulowały.
Przedstawione dane silnie sugerują, że limfocyty Th2 są zaangażowane w uczynnienie eozynofilów i IgE-mediowaną odpowiedź immunologiczną w BP. Jednakże konieczne są dalsze badania, czy i w jakim stopniu degranulacja eozynofilów w BP zależy od FcepsilonRI, będąc możliwą składową patogenezy. W tym kontekście warto rozważyć wykorzystanie mikroskopii fluorescencyjnej wysokiej rozdzielczości /w zakresie 50 nm/ (super-resolution fluorescence microscopy) (5) do analizy budowy połączenia skórno-naskórkowego (DEJ) i oddziaływań 3D między białkami DEJ, będącymi skomplikowanymi strukturami przestrzennymi poddawanymi ewolucji czasowo-przestrzennej, a produktami komórek zapalenia.
1. Bowszyc-Dmochowska M, Dmochowski M. Immediate hypersensitivity phenomena in bullous pemphigoid: critical concepts. J Med. 2002;33(1-4):189-98.
2. Yu KK, Crew AB, Messingham K,Fairley JA, Woodley DT. Successful biologic therapy for bullous pemphigoid. J Invest Dermatol 134: S9-S27; doi:10.1038/jid.2014.102 (154)
3. Lin L, Messingham K, Geng P, Lin L, Hwang B, Li N, Fairley J, Lee J, Hall RP, Diaz LA, Koller B, Liu Z. Development of a novel animal model to study the role of eosinophils in autoimmune blistering disease bullous pemphigoid. J Invest Dermatol 134: S9-S27; doi:10.1038/jid.2014.102 (087)
4. Holahan HM, Messingham K, Fullenkamp C, Srikantha R, Fairley JA. Bullous pemphigoid eosinophils express surfach fcepsilonRI and exhibit BP180-specific degranulation. J Invest Dermatol 134: S9-S27; doi:10.1038/jid.2014.102 (091)
5. Schermelleh L, Heintzmann R, Leonhardt H. A guide to super-resolution fluorescence microscopy. J Cell Biol. 2010 Jul 26;190(2):165-75. doi: 10.1083/jcb.201002018.
Legenda do ryciny:
Wykwity polimorficzne w przebiegu BP u starca (surowicze anty-BP180 IgG >200 RU/ml; anty-BP230 IgG 21,361 RU/ml; punkt odcięcia 20 RU/ml). Pośrednią immunofluorescencją na przełyku małpim wykazano u pacjenta surowicze przeciwciała reagujące z błoną podstawną nabłonka w podklasie IgG4 (miano >1/80), przy braku przeciwciał w klasie IgG (ujawnienie zjawisk Th2-zależnych).
Eozynofile jako dominujące komórki nacieku w BP są podejrzewane o patogenne znaczenie, jednak wciąż nie wiadomo czy i w jakim stopniu uczestniczą w patogenezie BP. Ostatnio (3) opracowano nowy model zwierzęcy badający rolę tych komórek zapalnych w BP i analizujący czy anty-BP180 IgE indukują eozynofilowo-zależny BP u myszy. Wiadomo, że myszy nie posiadają receptora IgE dla ludzkiej IgE, zatem utworzono szczep mysi humanizowany (zmiana genu mysiego jego ludzkim odpowiednikiem) receptorem IgE wysokiego powinowactwa (FcepsilonRI) (hFcepsilonRI) i skrzyżowano ten szczep z myszami hBP180 w celu utworzenia szczepu hFcepsilonRI/hBP180. Zauważono, że anty-BP180 IgE wstrzyknięte do myszy hFcepsilonRI/hBP180 wyzwalały naciek eozynofilowy i konsekwentne tworzenie pęcherza podnaskórkowego. W przeciwieństwie, patogenne anty-BP180 IgE nie wytwarzały BP u myszy hBP180 pozbawionych eozynofilów lub receptora hFcepsilonRI. Zatem utworzony system in vivo potwierdza zaangażowanie specyficznych wobec BP180 przeciwciał IgE i eozynofilów w rozwoju BP.
Inhibicja przeciwciał IgE wiążących się z dużym powinowactwem do FcepsilonRI skutkuje poprawą choroby i spadkiem poziomu krążących eozynofilów, jednakże ekspresja FcepsilonRI na eozynofilach w BP pozostaje niezdefiniowana. Przedstawiono badanie (4) oceniające eozynofile u pacjentów BP pod kątem ekspresji FcepsilonRI i analizę jego czynnościowego znaczenia w patogenezie choroby. RT-PCR potwierdził ekspresję FcepsilonRI na immunologicznie oczyszczonych obwodowych eozynofilach pacjentów BP, a cytometria przepływowa obwodowych eozynofilów ujawniła powierzchniowo związane IgE. Badając interakcję receptora w tkance, nowatorska technika immunohistochemiczna tzw. metodą ligacji w bliskości (proximity ligation assay) wraz z mikroskopia konfokalną potwierdziły oddziaływania IgE z łańcuchem alfa receptora FxepsilonRI na powierzchni eozynofilów krwi obwodowej lub biopsji tkankowej pacjentów BP. Czynność receptora IgE oceniano ex vivo testem degranulacji oczyszczonych eozynofilów. Eozynofile z aktywnego BP degranulowały w odpowiedzi na rekombinowany BP180, natomiast eozynofile u pacjentów w remisji lub zdrowej kontroli nie degranulowały.
Przedstawione dane silnie sugerują, że limfocyty Th2 są zaangażowane w uczynnienie eozynofilów i IgE-mediowaną odpowiedź immunologiczną w BP. Jednakże konieczne są dalsze badania, czy i w jakim stopniu degranulacja eozynofilów w BP zależy od FcepsilonRI, będąc możliwą składową patogenezy. W tym kontekście warto rozważyć wykorzystanie mikroskopii fluorescencyjnej wysokiej rozdzielczości /w zakresie 50 nm/ (super-resolution fluorescence microscopy) (5) do analizy budowy połączenia skórno-naskórkowego (DEJ) i oddziaływań 3D między białkami DEJ, będącymi skomplikowanymi strukturami przestrzennymi poddawanymi ewolucji czasowo-przestrzennej, a produktami komórek zapalenia.
1. Bowszyc-Dmochowska M, Dmochowski M. Immediate hypersensitivity phenomena in bullous pemphigoid: critical concepts. J Med. 2002;33(1-4):189-98.
2. Yu KK, Crew AB, Messingham K,Fairley JA, Woodley DT. Successful biologic therapy for bullous pemphigoid. J Invest Dermatol 134: S9-S27; doi:10.1038/jid.2014.102 (154)
3. Lin L, Messingham K, Geng P, Lin L, Hwang B, Li N, Fairley J, Lee J, Hall RP, Diaz LA, Koller B, Liu Z. Development of a novel animal model to study the role of eosinophils in autoimmune blistering disease bullous pemphigoid. J Invest Dermatol 134: S9-S27; doi:10.1038/jid.2014.102 (087)
4. Holahan HM, Messingham K, Fullenkamp C, Srikantha R, Fairley JA. Bullous pemphigoid eosinophils express surfach fcepsilonRI and exhibit BP180-specific degranulation. J Invest Dermatol 134: S9-S27; doi:10.1038/jid.2014.102 (091)
5. Schermelleh L, Heintzmann R, Leonhardt H. A guide to super-resolution fluorescence microscopy. J Cell Biol. 2010 Jul 26;190(2):165-75. doi: 10.1083/jcb.201002018.
Legenda do ryciny:
Wykwity polimorficzne w przebiegu BP u starca (surowicze anty-BP180 IgG >200 RU/ml; anty-BP230 IgG 21,361 RU/ml; punkt odcięcia 20 RU/ml). Pośrednią immunofluorescencją na przełyku małpim wykazano u pacjenta surowicze przeciwciała reagujące z błoną podstawną nabłonka w podklasie IgG4 (miano >1/80), przy braku przeciwciał w klasie IgG (ujawnienie zjawisk Th2-zależnych).
