123RF
Terapia ciężkiej łuszczycy paznokci
– W leczeniu łuszczycy paznokci leki biologiczne są przyszłościowe – powiedziała prof. April W. Armstrong, dermatolog i prodziekan ds. badań klinicznych na Uniwersytecie Południowej Kalifornii w Los Angeles w trakcie Hawajskiego Seminarium Dermatologicznego.
– Łuszczyca macierzy paznokcia może objawiać się wżerami, leukonychią, czerwonymi plamami w obłączkach, kruszeniem lub trachyonychią – stwierdziła prof. April W. Armstrong. Jak dodała, łuszczyca łożyska paznokcia może objawiać się jako krwotoki, onycholiza, hiperkeratoza i krwotoki odłamkowe, dyschromia.
W niemieckim badaniu przekrojowym pacjentów z łuszczycą paznokcie były jednym z obszarów ciała, które mają największy wpływ na jakość życia – zwłaszcza w młodszych grupach wiekowych.
Podczas gdy leczenie miejscowe jest ogólnie rozważane jako terapia pierwszego rzutu w przypadku ograniczonego schorzenia obejmującego obszary, takie jak paznokcie, terapia ogólnoustrojowa jest uzasadniona u pacjentów z umiarkowanymi lub ciężkimi zajęciami określonych miejsc lub u pacjentów opornych na terapię miejscową.
W 2018 roku indyjscy naukowcy opublikowali wyniki otwartego badania 17 pacjentów z łuszczycą paznokci, porównując trzy terapie. Pacjentów przydzielono do trzech grup po 30 zmian paznokciowych w każdej i leczono odpowiednio acetonidem triamcynolonu (10 mg/ml), metotreksatem (25 mg/ml) i cyklosporyną (50 mg/ml) we wstrzyknięciach domacierzowych. Każdy paznokieć potraktowano dwoma wstrzyknięciami w odstępach 6-tygodniowych i oceniono po 24 tygodniach za pomocą wskaźnika ciężkości łuszczycy paznokci (NAPSI). W grupie acetonidu triamcynolonu i metotreksatu 50 proc. leczonych paznokci wykazało poprawę o ponad 75 proc. po 24 tygodniach, w porównaniu z 33 proc. w grupie cyklosporyny. Najwięcej działań niepożądanych wystąpiło w paznokciach leczonych cyklosporyną.
Według prof. Armstrong najwygodniejsze są wstrzyknięcia acetonidu triamcynolonu w stężeniu 10 mg/ml. Jak dodała jednak, w przypadku ciężkiej łuszczycy paznokci „ulubioną terapią są leki biologiczne”.
W badaniu pacjentów z łuszczycą o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego leczonych blokerem czynnika martwicy nowotworów adalimumabem w dawce 80 mg podskórnie w tygodniu 0., a następnie w dawce 40 mg podskórnie co drugi tydzień od 1. do 15. tygodnia, przeprowadzono analizę post hoc dotyczącą wpływu na łuszczycę paznokci. Wykazano 10-punktowy spadek mediany wyniku NAPSI do 16. tygodnia — z 21 do 11.
W badaniu VOYAGE 2, w którym porównano bloker interleukiny-23, guselkumab i adalimumab, u pacjentów z łuszczycą o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, średnia procentowa poprawa w skali NAPSI w stosunku do wartości wyjściowej była podobna u pacjentów leczonych adalimumabem lub guselkumabem w 16. tygodniu (39,6 proc. w porównaniu z 46,9 proc.) i w 24. tygodniu (55 proc. do 53,7 proc.).
W innym badaniu pacjentów z łuszczycą paznokci naukowcy ocenili skuteczność antagonisty IL-17A, sekukinumabu 150 mg, 300 mg, lub placebo w tygodniach 0., 1., 2., 3. i 4., a następnie co 4 tygodnie przez 2,5 roku. Po tym czasie średnie zmniejszenie wyniku NAPSI wyniosło 63,6 proc. w grupie sekukinumabu 150 mg i 73,3 proc. w grupie sekukinumabu 300 mg.
Jak zauważyła prof. Armstrong, badania innego antagonisty IL-17A, ixekizumabu, również przyniosły pozytywne wyniki. W 2021 roku tajwańscy naukowcy opublikowali przegląd systematyczny i metaanalizę sieci, aby ocenić skuteczność inhibitorów drobnocząsteczkowych i leków biologicznych w leczeniu łuszczycy paznokci. Oparli się na 39 badaniach z udziałem 15 673 pacjentów z łuszczycą paznokci i stwierdzili, że doustny inhibitor kinazy janusowej – tofacitinib i ixekizumab – miał najlepszą skuteczność w leczeniu łuszczycy paznokci odpowiednio po 10–16 tygodniach i 24–26 tygodniach.
Opracowanie: Marek Meissner
W niemieckim badaniu przekrojowym pacjentów z łuszczycą paznokcie były jednym z obszarów ciała, które mają największy wpływ na jakość życia – zwłaszcza w młodszych grupach wiekowych.
Podczas gdy leczenie miejscowe jest ogólnie rozważane jako terapia pierwszego rzutu w przypadku ograniczonego schorzenia obejmującego obszary, takie jak paznokcie, terapia ogólnoustrojowa jest uzasadniona u pacjentów z umiarkowanymi lub ciężkimi zajęciami określonych miejsc lub u pacjentów opornych na terapię miejscową.
W 2018 roku indyjscy naukowcy opublikowali wyniki otwartego badania 17 pacjentów z łuszczycą paznokci, porównując trzy terapie. Pacjentów przydzielono do trzech grup po 30 zmian paznokciowych w każdej i leczono odpowiednio acetonidem triamcynolonu (10 mg/ml), metotreksatem (25 mg/ml) i cyklosporyną (50 mg/ml) we wstrzyknięciach domacierzowych. Każdy paznokieć potraktowano dwoma wstrzyknięciami w odstępach 6-tygodniowych i oceniono po 24 tygodniach za pomocą wskaźnika ciężkości łuszczycy paznokci (NAPSI). W grupie acetonidu triamcynolonu i metotreksatu 50 proc. leczonych paznokci wykazało poprawę o ponad 75 proc. po 24 tygodniach, w porównaniu z 33 proc. w grupie cyklosporyny. Najwięcej działań niepożądanych wystąpiło w paznokciach leczonych cyklosporyną.
Według prof. Armstrong najwygodniejsze są wstrzyknięcia acetonidu triamcynolonu w stężeniu 10 mg/ml. Jak dodała jednak, w przypadku ciężkiej łuszczycy paznokci „ulubioną terapią są leki biologiczne”.
W badaniu pacjentów z łuszczycą o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego leczonych blokerem czynnika martwicy nowotworów adalimumabem w dawce 80 mg podskórnie w tygodniu 0., a następnie w dawce 40 mg podskórnie co drugi tydzień od 1. do 15. tygodnia, przeprowadzono analizę post hoc dotyczącą wpływu na łuszczycę paznokci. Wykazano 10-punktowy spadek mediany wyniku NAPSI do 16. tygodnia — z 21 do 11.
W badaniu VOYAGE 2, w którym porównano bloker interleukiny-23, guselkumab i adalimumab, u pacjentów z łuszczycą o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, średnia procentowa poprawa w skali NAPSI w stosunku do wartości wyjściowej była podobna u pacjentów leczonych adalimumabem lub guselkumabem w 16. tygodniu (39,6 proc. w porównaniu z 46,9 proc.) i w 24. tygodniu (55 proc. do 53,7 proc.).
W innym badaniu pacjentów z łuszczycą paznokci naukowcy ocenili skuteczność antagonisty IL-17A, sekukinumabu 150 mg, 300 mg, lub placebo w tygodniach 0., 1., 2., 3. i 4., a następnie co 4 tygodnie przez 2,5 roku. Po tym czasie średnie zmniejszenie wyniku NAPSI wyniosło 63,6 proc. w grupie sekukinumabu 150 mg i 73,3 proc. w grupie sekukinumabu 300 mg.
Jak zauważyła prof. Armstrong, badania innego antagonisty IL-17A, ixekizumabu, również przyniosły pozytywne wyniki. W 2021 roku tajwańscy naukowcy opublikowali przegląd systematyczny i metaanalizę sieci, aby ocenić skuteczność inhibitorów drobnocząsteczkowych i leków biologicznych w leczeniu łuszczycy paznokci. Oparli się na 39 badaniach z udziałem 15 673 pacjentów z łuszczycą paznokci i stwierdzili, że doustny inhibitor kinazy janusowej – tofacitinib i ixekizumab – miał najlepszą skuteczność w leczeniu łuszczycy paznokci odpowiednio po 10–16 tygodniach i 24–26 tygodniach.
Opracowanie: Marek Meissner
