Farmakoterapia nadciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży: przegląd aktualnych wytycznych

Nadciśnienie tętnicze jest najczęściej rozpoznawaną chorobą u kobiet w ciąży. Schorzenia przebiegające z podwyższonym ciśnieniem tętniczym stanowią obecnie główną przyczynę zgonów ciężarnych oraz powikłań okołoporodowych u płodu².

Wytyczne są cennymi narzędziami z potencjałem do poprawy opieki zdrowotnej, zwłaszcza w sytuacjach , w których dostępne są liczne terapie, gdy istnieje niepewność - jak w przypadku nadciśnienia. Wytyczne są strategią postępowania opartą na dowodach naukowych , płynących z badań klinicznych, epidemiologicznych, laboratoryjnych- wspierają zatem proces podejmowania decyzji klinicznych. Klinicystom pozwalają podejmować decyzje terapeutyczne zgodne z najlepszą, dostępną wiedzą pochodzącą z systematycznych badań naukowych. Ich formuła wymaga rozsądku, kompromisu i uproszczenia w celu osiągnięcia konsensusu.
Pośród mnogich krajowych/międzynarodowych wytycznych dotyczących leczenia nadciśnienia tętniczego, w tym zaleceń dotyczących terapii hipotensyjnej u kobiet w ciąży, panuje powszechna zgodność, że metyldopa i labetalol są zalecane u kobiet w ciąży z nadciśnieniem tętniczym . Nifedypina, lek o przedłużonym działaniu, jest zalecany przez różne wytyczne jako alternatywa dla leczenia hipotensyjnego pierwszej linii i terapia drugiego rzutu.
Nie potwierdzono bezpieczeństwa stosowania atenololu ,leku z grupy beta-blokerów, w szczególności we wczesnych i późnych stadiach ciąży. Stosowanie tego leku jest przeciwwskazane według kilku wytycznych. Wciąż kontrowersyjna pozostaje kwestia działań niepożądanych leków moczopędnych-zarówno dla matki jak i dla płodu- ostrożne stosowanie leków moczopędnych jest dopuszczalne w świetle aktualnych wytycznych. W stanach nagłych lekiem z wyboru, jest podawany drogą dożylną labetalol, a możliwą alternatywę stanowią dożylne wlewy nitroprusydku sodu lub nitrogliceryny ³. Ważne jest, aby opracować konkretne wytyczne dotyczące leczenia nadciśnienia tętniczego w specjalnych grupach ,a więc dla dorosłych kobiet w wieku rozrodczym oraz seksualnie aktywnych nastolatek płci żeńskiej , tak by zminimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych leków u płodu . U kobiet planujących ciążę należy unikać prepartów z grupy ACEI i ARB.

Źródło:
1. Khalid A.J. Al Khaja, Reginald P. Sequeira, Alwaleed K. Alkhaja, and Awatif H.H. Damanhori. Drug treatment of hypertension in pregnancy: a critical reviewof adult guideline recommendations. Journal of Hypertension 2014, 32:454–463
2. Agata Kujawa-Szewieczek, Teresa Nieszporek, Andrzej Więcek. Leczenie nadciśnienia tętniczego w ciąży. Nadciśnienie Tętnicze. 2013, NR 7-8 (15-19)
3.A. Tykarski, K. Widecka, K.J.Filipiak. Zalecenia ESH/ESC 2013 dotyczące postępowania w nadciśnieniu tętniczym. Próba komentarza na temat zmian i różnic w porównaniu z zaleceniami PTNT 2011. Nadciśnienie Tętnicze. Via Medica.2013, Tom 17, Nr 4, 269-313