Celiakia zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory

Szwedzcy badacze przeanalizowali dane ponad 47 tys. chorych na celiakię, oceniając ich ryzyko zachorowania na nowotwory. Wzrost ryzyka był największy u osób z rozpoznaną celiakią po 60. roku życia, podczas gdy u osób zdiagnozowanych przed 40. rokiem życia był równy populacyjnemu.

Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną charakteryzującą się nietolerancją roślinnego białka – glutenu. Jedyną metodą jej leczenia jest stosowanie przez całe życie bezglutenowej diety. Szwedzcy badacze przeanalizowali dane ponad 47 tys. chorych na celiakię, oceniając ich ryzyko zachorowania na nowotwory. Wcześniejsza analiza tej grupy chorych wykazała nieznaczne zwiększenie występowania gruczolaków i raków jelita cienkiego w stosunku do zdrowej populacji. Ryzyko to utrzymywało się do dziesięciu lat od rozpoznania celiakii.

Według obecnej analizy względne ryzyko zachorowania na nowotwory u osób z celiakią wynosi 1,11 w stosunku do grupy kontrolnej (mediana czasu obserwacji 11,5 roku). Współczynnik zachorowalności wyniósł w obu grupach odpowiednio 6,5 i 5,7 na 1000 osobolat. Najczęściej rozpoznawano nowotwory przewodu pokarmowego oraz chłoniaki. Zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwory występowało tylko w pierwszym roku od rozpoznania celiakii.

Zjawisko to może mieć kilka przyczyn. Po pierwsze, dieta bezglutenowa zmniejsza stan zapalny przewodu pokarmowego. Po drugie, osoby z rozpoznaniem celiakii podlegają częstszym kontrolom lekarskim i wykonują więcej badań niż osoby zdrowe. Cytowana analiza wykazała, że pomimo zmniejszenia ryzyka wystąpienia ogółu nowotworów u chorych na celiakię rozpoznaną ponad rok wcześniej, częstość występowania nowotworów hematologicznych oraz raka trzustki i dróg żółciowych była wciąż wyższa niż w ogólnej populacji.

Wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory był największy u osób z rozpoznaną celiakią po 60. roku życia, podczas gdy u osób zdiagnozowanych przed 40. rokiem życia był równy populacyjnemu ryzyku. Autorzy badania zauważyli zwiększoną w ostatnich latach częstość rozpoznawania celiakii u osób po 60. roku życia.