Diagnostyka obrazowa guzów neuroendokrynnych trzustki z elementami leczenia radioizotopowego

Częstość występowania guzów neuroendokrynnych trzustki (NET) wynosi od 4 do 12 przypadków na milion na rok. Większość stanowią guzy dobrze zróżnicowane (NETWD, WHO typ I), wśród których dominuje insulinoma oraz guzy niesekrecyjne trzustki. Guzy naciekające otaczające struktury, z obecnymi przerzutami do regionalnych czy odległych węzłów chłonnych oraz przerzutami do wątroby lub innych narządów, określa się jako raki neuroendokrynne o niskiej złośliwości (NECLM, WHO typ II). Nisko zróżnicowane guzy, o obrazie mikroskopowym raków drobnokomórkowych, są klasyfikowane jako raki neuroendokrynne o wysokiej złośliwości (NECHM). W diagnostyce obrazowej guzów trzustki dominuje endoskopowa ultrasonografia (EUS), standardowe USG, kolejne badania to: tomografia komputerowa (TK) oraz rezonans magnetyczny (MR) przed i po podaniu środka kontrastowego, dodatkowo scyntygrafia receptorów somatostatynowych (SRS) i scyntygrafia mIBG. Badanie EUS wydaje się najbardziej czułe w detekcji zmian ogniskowych w trzustce oraz dwunastnicy. Pozostałe metody anatomicznego obrazowania mają mniejsze znaczenie w detekcji zmiany pierwotnej, ale częściej używane są w ocenie stadium zaawansowania nowotworu. Małe guzy o typie insulinoma nie uwidaczniają się w rutynowym badaniu SRS. Badanie obrazowe oraz specyficzne markery guzów neuroendokrynnych mają wysoką czułość w detekcji oraz ocenie rozległości nowotworu oraz dodatkowo znaczenie prognostyczne. Najbardziej przydatną pojedynczą techniką w detekcji ogniska pierwotnego NET trzustki wydaje się EUS, w ocenie stadium zaawansowania, TK, MR i SRS. Obrazowanie TK/MR oraz SRS jest pomocne w ocenie skuteczności terapii. Dodatkowe techniki obrazowania czynnościowego to pozytronowa emisyjna tomografia PET z użyciem znakowanych ⁶⁸Ga ligandów receptora somatostatynowego, natomiast standardowe badanie FDG PET jest używane w przypadku raków o wysokiej złośliwości (NECHM). Terapia zaawansowanych postaci NET trzustki ma ograniczoną skuteczność. Standardowa chemioterapia nie ma zastosowania, podobnie interferon i tradycyjna radioterapia.