Kolonoskopia zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu i umieralność zwiazaną z rakiem jelita grubego
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 24.10.2014
Źródło: American College of Gastroenterology (ACG) 2014 Annual Meeting: Abstrakt 9, zaprezentowano 20 października 2014
Podczas ostatniego spotkania naukowego American College of Gastroenterology (ACG) przedstawiono nowe dowody naukowe dotyczące wpływu kolonoskopii na ryzyko rozwoju nowotworu i umieralność z powodu raka jelita grubego.
Według dotychczasowych zaleceń u chorych na nieswoiste zapalenie jelita grubego kolonoskopia wykonywana była 8-10 lat po ustaleniu rozpoznania a następnie co 2-3 lata. Skutekiem tego u wielu chorych, u których zapalenie jelita grubego rozpoznanwano w trzeciej dekadzie życia, było wykonywanie wielu badań endoskopowych w ciągu całego życia. Mimo to dotychczas nie wykazano wyrażnego wpływu kolonoskopii na zmniejszenie liczby zachorowań i zgonów z powodu raka jelita grubego.
W przedstawionym badaniu analizie poddano dane 24 tysięcy chorych na wrzodzejące zapalenie jelita grubego lub chorobę Crohna, spośród których u 6823 potwierdzono nieswoiste zapalenie jelita grubego. Chorych tych podzielono na dwie grupy: u 2764 kolonoskopię wykonano w ciągu 36 miesięcy przed rozpoznaniem raka jelita grubego lub przed zakończeniem ośmioletniego okresu obserwacji, a u 4059 nie wykonano takich badań. W okresie obserwacji raka jelita grubego rozpoznano u 154 chorych ( głównie mężczyzn w wieku starszym z pozpoznaniem wrzodziejącego zapalenia jelita grubego lub pierwotnie stwardniającego zapalenia dróg zółciowych).
Autorzy wykazali wyrażny związek między kolonskopią a rozwojem raka jelita grubego. Częstość występowania nowotworu była istotnie statystycznie mniejsza u chorych, u których wykonano kolonoskopię w ostatnim czasie w porównaniu z chorymi niebadanymi (1,6% vs 2,7% p< 0,01). W niekorygowanym modelu wykazano, że kolonoskopia wykonana w ostatnim czasie zmniejsza ryzyko rozwoju raka jelita grubego o 44 % (OR 0,56), natomiast model skorygowany wykazał zmniejszenie ryzyka o 35% (OR 65). Podobnie też u chorych, u których wykonano w ostatnim czasie kolonoskopię wykazano mniejszy współczynnik umieralności (14% vs 34% p=0,012). Uzyskane wyniki nie pozwoliły jednak na potwierdzenie, że zmniejszenie umieralności wynikało z rozpoznania raka jelita grubego we wcześniejszym stadium, choć uzyskane dane wskazują na taką możliwość. Badacze podkreślili, że o ile w latach 70-tych i 80-tych ubiegłego wieku rak jelita grubego występował u około 20% chorych na nieswoiste zapa;enie jelita grubego po 30 latach od rozpoznania, o tyle obecnie liczba ta może być mniejsza nawet o połowę. Jednym z celów badania było sprawdzenie na ile procedury stosowane kilkadziesiąt lat temu są korzystne i efektywne kosztowo w obecnych warunkach. Podkreślono, że znaczenie prezentowanego badania polega między innymi na potwierdzeniu ogromnego znaczenia postępowania zgodnego z zaleceniami ekspertów.
W przedstawionym badaniu analizie poddano dane 24 tysięcy chorych na wrzodzejące zapalenie jelita grubego lub chorobę Crohna, spośród których u 6823 potwierdzono nieswoiste zapalenie jelita grubego. Chorych tych podzielono na dwie grupy: u 2764 kolonoskopię wykonano w ciągu 36 miesięcy przed rozpoznaniem raka jelita grubego lub przed zakończeniem ośmioletniego okresu obserwacji, a u 4059 nie wykonano takich badań. W okresie obserwacji raka jelita grubego rozpoznano u 154 chorych ( głównie mężczyzn w wieku starszym z pozpoznaniem wrzodziejącego zapalenia jelita grubego lub pierwotnie stwardniającego zapalenia dróg zółciowych).
Autorzy wykazali wyrażny związek między kolonskopią a rozwojem raka jelita grubego. Częstość występowania nowotworu była istotnie statystycznie mniejsza u chorych, u których wykonano kolonoskopię w ostatnim czasie w porównaniu z chorymi niebadanymi (1,6% vs 2,7% p< 0,01). W niekorygowanym modelu wykazano, że kolonoskopia wykonana w ostatnim czasie zmniejsza ryzyko rozwoju raka jelita grubego o 44 % (OR 0,56), natomiast model skorygowany wykazał zmniejszenie ryzyka o 35% (OR 65). Podobnie też u chorych, u których wykonano w ostatnim czasie kolonoskopię wykazano mniejszy współczynnik umieralności (14% vs 34% p=0,012). Uzyskane wyniki nie pozwoliły jednak na potwierdzenie, że zmniejszenie umieralności wynikało z rozpoznania raka jelita grubego we wcześniejszym stadium, choć uzyskane dane wskazują na taką możliwość. Badacze podkreślili, że o ile w latach 70-tych i 80-tych ubiegłego wieku rak jelita grubego występował u około 20% chorych na nieswoiste zapa;enie jelita grubego po 30 latach od rozpoznania, o tyle obecnie liczba ta może być mniejsza nawet o połowę. Jednym z celów badania było sprawdzenie na ile procedury stosowane kilkadziesiąt lat temu są korzystne i efektywne kosztowo w obecnych warunkach. Podkreślono, że znaczenie prezentowanego badania polega między innymi na potwierdzeniu ogromnego znaczenia postępowania zgodnego z zaleceniami ekspertów.
Przegląd Gastroenterologiczny
