123RF
Prokalcytonina jako marker nadkażenia
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 02.08.2022
Źródło: https://www.thelancet.com/journals/langas/article/PIIS2468-1253(22)00212-6/fulltext#%20
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6511926/
| Tagi: | prokalcytonina |
Do zaleceń dotyczących postępowania w ostrym zapaleniu trzustki należałoby włączyć algorytmy oparte na pomiarze prokalcytoniny.
Odpowiednie algorytmy są równie ważne jak cała gama narzędzi służących do diagnostyki i leczenia. Szczególnego znaczenia nabierają w schorzeniach ostrych, charakteryzujących się wysoką śmiertelnością. Powyższe tezy znajdują potwierdzenie w najnowszych danych z „The Lancet Gastroenterology & Hepatology”.
Ostre zapalenie trzustki (OZT) mimo współczesnych metod obrazowania i leczenia nadal charakteryzuje się znaczną zachorowalnością i śmiertelnością, która w dużej mierze pozostała niezmieniona – wynosi 5–17 proc. w ciężkich postaciach i 1,5 proc. w łagodnych. Do najgroźniejszych należą powikłania septyczne, które nie zawsze są łatwe do uchwycenia. Brytyjscy badacze, wiedząc, że algorytmy oparte na pomiarze prokalcytoniny mogą odróżnić posocznicę od ogólnoustrojowej odpowiedzi zapalnej, opracowali taki schemat postępowania dla chorych z ostrym zapaleniem trzustki. Stanowiłby on wskazówkę dotyczącą rozpoczęcia podawania, kontynuacji i odstawienia antybiotyków, co mogłoby ograniczyć ich stosowanie bez niekorzystnego wpływu na rokowanie.
Przeprowadzono badanie, w którym 260 dorosłych z OZT przydzielono losowo w stosunku 1:1 do leczenia opartego na pomiarze prokalcytoniny w dniach 0, 4, 7, a następnie co tydzień lub do standardowej, powszechnie stosowanej opieki. Zaleceniem było zaprzestanie lub nierozpoczęcie stosowania antybiotyków po uzyskaniu wartości testowej mniejszej niż 1,0 ng/ml oraz rozpoczęcie lub kontynuowanie antybiotykoterapii po uzyskaniu wartości testowej 1,0 ng/ml lub więcej.
W grupie badawczej 45 proc. pacjentów otrzymało antybiotykoterapię vs 63 proc. w grupie kontrolnej – różnica istotna statystycznie. Efekty leczenia były podobne w obu grupach. Zmarło 4 pacjentów w grupie badawczej i 3 w grupie kontrolnej, wszystkie zgony były związane z ciężką postacią choroby.
Powyższe dane sugerują, że prokalcytonina jako marker nadkażenia pomaga ograniczyć stosowanie antybiotyków bez ryzyka dla pacjenta. Według autorów algorytmy oparte na prokalcytoninie określające wytyczne dotyczące stosowania antybiotyków powinny być brane pod uwagę w opiece nad tą grupą pacjentów i włączone do przyszłych zaleceń dotyczących postępowania w OZT.
Opracowanie lek. Damian Matusiak
Ostre zapalenie trzustki (OZT) mimo współczesnych metod obrazowania i leczenia nadal charakteryzuje się znaczną zachorowalnością i śmiertelnością, która w dużej mierze pozostała niezmieniona – wynosi 5–17 proc. w ciężkich postaciach i 1,5 proc. w łagodnych. Do najgroźniejszych należą powikłania septyczne, które nie zawsze są łatwe do uchwycenia. Brytyjscy badacze, wiedząc, że algorytmy oparte na pomiarze prokalcytoniny mogą odróżnić posocznicę od ogólnoustrojowej odpowiedzi zapalnej, opracowali taki schemat postępowania dla chorych z ostrym zapaleniem trzustki. Stanowiłby on wskazówkę dotyczącą rozpoczęcia podawania, kontynuacji i odstawienia antybiotyków, co mogłoby ograniczyć ich stosowanie bez niekorzystnego wpływu na rokowanie.
Przeprowadzono badanie, w którym 260 dorosłych z OZT przydzielono losowo w stosunku 1:1 do leczenia opartego na pomiarze prokalcytoniny w dniach 0, 4, 7, a następnie co tydzień lub do standardowej, powszechnie stosowanej opieki. Zaleceniem było zaprzestanie lub nierozpoczęcie stosowania antybiotyków po uzyskaniu wartości testowej mniejszej niż 1,0 ng/ml oraz rozpoczęcie lub kontynuowanie antybiotykoterapii po uzyskaniu wartości testowej 1,0 ng/ml lub więcej.
W grupie badawczej 45 proc. pacjentów otrzymało antybiotykoterapię vs 63 proc. w grupie kontrolnej – różnica istotna statystycznie. Efekty leczenia były podobne w obu grupach. Zmarło 4 pacjentów w grupie badawczej i 3 w grupie kontrolnej, wszystkie zgony były związane z ciężką postacią choroby.
Powyższe dane sugerują, że prokalcytonina jako marker nadkażenia pomaga ograniczyć stosowanie antybiotyków bez ryzyka dla pacjenta. Według autorów algorytmy oparte na prokalcytoninie określające wytyczne dotyczące stosowania antybiotyków powinny być brane pod uwagę w opiece nad tą grupą pacjentów i włączone do przyszłych zaleceń dotyczących postępowania w OZT.
Opracowanie lek. Damian Matusiak
Przegląd Gastroenterologiczny
