Spożycie ryb zmniejsza ryzyko rozwoju raka wątrobowokomórkowego

Najistotniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju raka wątrobowokomórkowego (ang. hepatocellular carcinoma – HCC) jest przewlekłe zakażenie wirusem B oraz C wirusowego zapalenia wątroby. Dane japońskie pokazują, że rokowanie w HCC jest szczególnie niekorzystne – poniżej 20% chorych przeżywa okres 5 lat od momentu rozpoznania choroby. Dlatego też zasadne jest poszukiwanie sposobów na zapobieganie rozwojowi HCC, szczególnie istotne jest poszukiwanie możliwości zmniejszenia ryzyka rozwoju HCC u chorych zarażonych HBV oraz HCV.

Wciąż dane na temat wpływu czynników żywieniowych na rozwój HCC są nie do końca poznane. Wiadomo, że czynnikami ryzyka rozwoju HCC są konsumpcja alkoholu oraz spożywanie żywności zanieczyszczonej aflatoksynami. Ryby, w szczególności zawarte w nich w dużych ilościach kwasy wielonienasycone omega-3 (n-3) takie, jak kwas eikozapentaenowy (EPA), dokozapentaenowy (DPA) oraz dokozaheksaenowy (DHA), mają udowodniony protekcyjny wpływ na rozwój szeregu chorób, w tym także niektórych chorób nowotworowych. Związek między spożyciem ryb oraz kwasów n-3 nie był do tej pory przedmiotem szeroko zakrojonych analiz w odniesieniu do HCC. W ostatnim wydaniu Gastroenterology opublikowano pracę autorów japońskich, która zgłębia omawiane zagadnienie.
Autorzy dokonali prospektywnej oceny zależności między spożyciem ryb oraz kwasów tłuszczowych omega-3 a zachorowalnością na HCC. Grupę badana stanowiło 90296 Japońskich pacjentów (zakres wieku 49-74) ujętych w bazie The Japan Public Health Center. Dokonano adekwatnej analizy statystycznej, aby wykazać ewentualną zależność między rozwojem HCC a spożyciem ryb i/lub kwasów n-3. Dodatkowo przeprowadzono subanalizę, uwzględniającą podgrupę chorych chorujących na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B i C.
Wykazano, że spożycie ryb bogatych w kwasy tłuszczowe n-3 oraz spożycie samych kwasów n-3 wiąże się z mniejszym ryzykiem rozwoju HCC. Ta odwrotna zależność była proporcjonalna do dawki spożytych kwasów n-3. Taką zależność potwierdzono osobno zarówno dla EPA, DHA, jak i DPA. Co bardzo interesujące, korzyści ze spożycia ryb i kwasów n-3, oznaczające zmniejszenie ryzyka rozwoju HCC, dotyczyły także chorych zakażonych HBV i HCV. Oznacza to, że prawdopodobnie pacjentom chorującym na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B i C zalecać należy spożywanie w dużych ilościach ryb bogatych w kwasy omega-3 lub samych kwasów omega-3.