Stężenie IgA w osoczu jako wykładnik postępu włóknienia u chorych z niealkoholowym stłuszczeniowym zapaleniem wątroby

Niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (nonalcoholic steatohepatitis – NASH), które jest postacią niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (nonalcoholic fatty liver disease – NAFLD) jest jedną z częstszych chorób w krajach wysokorozwiniętych. Jak pokazują badania obserwacyjne, u około 20% chorych z NASH, w ciągu 10 lat może dojść do rozwoju marskości wątroby.

Istnieją nowe możliwości nieinwazyjnej diagnostyki dokonanej marskości. Wciąż nie dysponujemy jednak metodami, które pozwoliłyby śledzić lub umożliwiłyby monitorować postęp włóknienia wątroby w przebiegu NASH na wcześniejszych etapach choroby. W kilku badaniach wykazano, że jednym z teoretycznych markerów włóknienia w alkoholowej chorobie wątroby (alcoholic liver disease – ALD) może być immunoglobulina IgA w surowicy. Istnieje aktualnie pogląd, że ALD jest chorobą IgA-zależną. Jako, że istnieje szereg podobieństw w zakresie zmian histologicznych i odnośnie naturalnej historii ALD i NAFLD, wydaje się zasadne poszukiwanie odpowiedzi na pytanie czy podobnej relacji – między stężeniem IgA a progresją NAFLD – nie stwierdza się w NAFLD. Taki jest też temat ciekawej pracy zamieszczonej na łamach jednego z tegorocznych wydać Digestive Diseases and Sciences.
Do badania zakwalifikowano 151 chorych z potwierdzoną histologicznie NAFLD (w tym 19 chorych z prostym stłuszczeniem wątroby i 132 z NASH w różnym stopniu zaawansowania). W każdym przypadku wykluczone było inne tło choroby wątroby. Oceny histologicznej dokonywał doświadczony histopatolog i dzielił chorych głównie na podstawie postępu procesu włóknienia. Analizowano szereg danych w aspekcie korelacji z procesami włóknienia w wątrobie – m.in. wiek, płeć, stężenie albumin w osoczu, AspAT, AspAT/AlAT, ilość płytek krwi, czas protrombinowy, stężenie IgG + IgA + IgM w osoczu oraz osobno tylko poziom IgA w osoczu. Co interesujące, jedynie IgA pozwalała na odróżnienie stadium 0-2 włóknienia u chorych z NASH od stadium 3. Stężenie IgA rosło wraz z postępem włóknienia w wątrobie. Na podstawie wyznaczenia krzywej ROC wykazano, że punktem odcięcia dla stadium 3 włóknienia wątroby było stężenie 315 mg/dl IgA (tu czułość i swoistość wynosiła odpowiednio 63,2% i 82,4%).
Przedstawione wyniki sugerują, że NAFLD może być także (jak ALD) chorobą IgA-zależną (nie wykryto podobnej zależności w odniesieniu do IgG czy IgM). Oznaczanie stężenia IgA w surowicy krwi może być więc przydatnym markerem oceniającym w sposób nieinwazyjny progresję NASH w kierunku marskości wątroby.