Trzy dni postu z korzyścią dla zdrowia

Post jest korzystny dla zdrowia. Efekty pojawiają się jednak dopiero po trzech dniach odmawiania sobie jedzenia – wówczas dochodzi do zmian w strukturze białek – dowodzą naukowcy i publikują wyniki badań w piśmie „Nature Metabolism”.

Nowe badania nad wpływem postu na zdrowie oraz molekularnym mechanizmem tych zmian przeprowadzili naukowcy z Precision Healthcare University Research Institute (PHURI) przy Queen Mary University of London oraz z Norweskiej Szkoły Nauk o Sporcie.

Przeprowadzono pomiary dotyczące tysięcy białek
Dzięki technikom umożliwiającym pomiary dotyczące tysięcy białek krążących we krwi naukowcy przeprowadzili systematyczne i szczegółowe badanie molekularnych adaptacji do postu u ludzi. Obserwowali 12 zdrowych ochotników, którzy nie jedli nic przez siedem dni, pijąc tylko wodę. Codziennie monitorowano zmiany w poziomie około 3000 białek we krwi przed, w trakcie i po zakończeniu postu.

Wiedząc, które białka biorą udział w reakcji organizmu na brak pokarmu, naukowcy mogliby następnie przewidzieć potencjalne skutki zdrowotne długotrwałego postu, integrując informacje genetyczne z badań na dużą skalę.

Zgodnie z oczekiwaniami zaobserwowano przełączanie się z glukozy na tłuszcz zmagazynowany w organizmie – w ciągu pierwszych dwóch lub trzech dni postu. Ochotnicy stracili średnio 5,7 kilograma, przy czym dotyczyło to zarówno masy tłuszczowej, jak i beztłuszczowej.

We wszystkich narządach zmienił się poziom co trzeciego białka
Po raz pierwszy udało się zaobserwować, że po mniej więcej trzech dniach postu w organizmie zachodzą wyraźne zmiany w poziomie białek, wskazujące na reakcję na całkowite ograniczenie kalorii. We wszystkich głównych narządach zmienił się poziom co trzeciego białka. Zmiany te wyglądały podobnie u wszystkich ochotników i dotyczyły na przykład białek tworzących strukturę podporową neuronów w mózgu.

W ciągu trzech dni od zakończenia postu i powrotu do spożywania posiłków utrzymał się ubytek wagi – utrata masy mięśniowej została prawie całkowicie odwrócona, natomiast ubytek tkanki tłuszczowej pozostał.

Znając molekularne zmiany zachodzące pod wpływem postu można by opracować plan przyszłych badań, które mogą prowadzić do interwencji terapeutycznych – na przykład dla osób, które mogłyby odnieść korzyść z postu, jednak nie mogą stosować długotrwałego postu lub diet naśladujących post, np. ketogenicznych.

Naukowe wytłumaczenie prozdrowotnego działania postu
– Po raz pierwszy możemy zobaczyć, co dzieje się w organizmie na poziomie molekularnym, kiedy nie jemy. Post, jeśli przeprowadzać go sposób bezpieczny, jest skuteczną interwencją odchudzającą. Popularne diety obejmujące post – takie jak post przerywany – mają zapewniać korzyści zdrowotne wykraczające poza utratę wagi, jednak były one widoczne dopiero po trzech dniach całkowitego ograniczenia kalorii – później niż dotychczas sądzono – powiedziała prof. Claudia Langenberg, dyrektor Precision Healthcare University Research Institute Queen Mary.

– Nasze odkrycia dostarczyły podstaw dla starej wiedzy na temat powodów, dla których post stosuje się w niektórych schorzeniach. Chociaż post może w niektórych przypadkach być korzystny w leczeniu schorzeń, często nie będzie rozwiązaniem dla pacjentów ze złym stanem zdrowia. Mamy nadzieję, że te odkrycia dostarczą informacji, dlaczego post jest korzystny w niektórych przypadkach, co można następnie wykorzystać do opracowania terapii – stwierdził dr Maik Pietzner, kierownik ds. danych zdrowotnych w PHURI i współprzewodniczący Grupy Medycyny Obliczeniowej w Berlińskim Instytucie Zdrowia szpitala Charité.

Przeczytaj także: „Pochwała postu przerywanego”.