Czy metformina chroni przed wystąpieniem nowotworów żeńskiego układu rozrodczego?

Kilkakrotnie informowaliśmy na naszych serwisach o odkryciach związanych z plejotropowym działaniem dobrze znanego i powszechnie stosowanego leku przeciwcukrzycowego - metforminy. To nie koniec pozytywnych efektów jej działania, o czym świadczy publikacja, która niedawno ukazała się na łamach European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology.

Grupa naukowców z Sichuan University dokonała dwóch metaanaliz oceniających wpływ stosowania metforminy na ryzyko zachorowania na raka endometrium, raka jajnika i raka szyjki macicy. Do pierwszej z przeprowadzonych metaanaliz włączono 7 badań obejmujących w sumie aż 1 710 080 pacjentek; okazało się, że w odniesieniu do całej badanej populacji przyjmowanie wymienionego leku wiąże się z redukcją ryzyka zachorowania na jakikolwiek nowotwór w obrębie żeńskiego układu rozrodczego (RR=0,49, p=0,006). W analizie podgrup wykazano jednak, że u kobiet rasy kaukaskiej efekt ten nie jest istotny statystycznie (RR=0,81, p=0,40); nie występuje także spadek ryzyka zachorowania na raka endometrium (RR=0,71, p=0,45). Metformina największe korzyści w zakresie onkoprotekcji przynosi kobietom rasy azjatyckiej (RR=0,27, p<0,00001) oraz w odniesieniu do raka szyjki macicy (RR=0,60, p=0,002) oraz raka jajnika (RR=0,18, p<0,00001).

Do drugiej włączono 8 badań; wynika z niej, że nie ma statystycznie istotnej redukcji ryzyka zachorowania na którykolwiek nowotwór w obrębie żeńskiego układu rozrodczego przy stosowaniu metforminy (RR=0,59, p=0,10). Podobnie efektu ochronnego nie zaobserwowano dla kobiet rasy kaukaskiej (RR=1,15, p=0,30), dla raka endometrium (RR=0,89, p=0,84) oraz raka jajnika (RR=0,37, p=0,16). Uzyskano jednak podobne wyniki w odniesieniu do kobiet rasy azjatyckiej (RR=0,26, p<0,00001) oraz raka szyjki macicy (RR=0,56, p=0,0005).

Wykazano zatem pewien efekt ochronny, szczególnie u kobiet pochodzących z Azji; kwestią otwartą pozostaje ewentualne profilaktyczne podawanie leku (w jakiej dawce?) w celu redukcji ryzyka zachorowania na raka jajnika, endometrium i szyjki macicy.