123RF
Gdy zagrożone jest życie kobiety, klauzula sumienia nie działa
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 19.06.2023
Źródło: Rzeczpospolita
Działy:
Aktualności w Ginekologia
Aktualności
Tagi: | Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, klauzula sumienia, Tymoteusz Zych, Kamila Ferenc, Kajetan Komar-Komarowski |
Lekarz musi ratować życie pacjentki. Zniesienie klauzuli sumienia niczego by tu nie zmieniło.
Zniesienia lekarskiej klauzuli sumienia domagają się posłowie Lewicy. Jednak zdaniem ekspertów to nie klauzula jest przyczyną zgonów ciężarnych pacjentek. Lekarz nie może się na nią powołać, jeśli zagrożone jest życie i zdrowie kobiety – pisze w „Rzeczpospolitej” Katarzyna Wójcik.
Życie ważniejsze niż sumienie
Klauzula sumienia wynika z ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Zgodnie z jej przepisami lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, ale ma obowiązek odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. Nie zawsze może jednak skorzystać z klauzuli. Musi udzielić pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.
– Sprzeciw sumienia nie jest prawem bezwzględnym. Nie może mieć zastosowania, jeżeli dochodzi do zagrożenia zdrowia i życia pacjenta. Życie i zdrowie pacjentki jest dobrem wyższego rzędu niż wolność sumienia. W takich przypadkach trzeba podjąć niezwłoczne działania terapeutyczne. Są sytuacje oczywiste – np. w przypadku ciąży pozamacicznej lekarz ma obowiązek wykonać aborcję – mówi dr Tymoteusz Zych, radca prawny, podkreślając również, że bez znajomości stanu faktycznego trudno rozstrzygać o winie lekarzy. Z informacji medialnych wynika jednak, że w szpitalu w Nowym Targu doszło do błędu medycznego.
– Sprzeciw sumienia nie może być wytłumaczeniem błędu lekarskiego i zaniechania właściwej terapii – podkreśla dr Zych.
W dalszej części artykułu autorka omawia spór wokół interpretacji klauzuli sumienia w kontekście Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Przedstawiciele izby lekarskiej w mediach społecznościowych podkreślili, że klauzula i jej obowiązywanie wywodzi się z karty. Innego zdania jest Kamila Ferenc, adwokatka współpracująca z Fundacją na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Uważa ona, że klauzula sumienia nie jest zagwarantowana w Karcie praw podstawowych UE. Art. 10 stanowi jedynie, że każdy ma prawo do wolności sumienia. Zaś prawo krajowe może przewidywać klauzulę sumienia, ale nie musi.
Z kolei w komentarzu dla „Rzeczpospolitej” Kajetan Komar-Komarowski, radca prawny, tłumaczy, że „lekarz nie może się powoływać na klauzulę sumienia, jeżeli życie lub zdrowie pacjentki jest zagrożone. Dobrem najwyższym jest życie i zdrowie pacjentki (...)".
Życie ważniejsze niż sumienie
Klauzula sumienia wynika z ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Zgodnie z jej przepisami lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, ale ma obowiązek odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. Nie zawsze może jednak skorzystać z klauzuli. Musi udzielić pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.
– Sprzeciw sumienia nie jest prawem bezwzględnym. Nie może mieć zastosowania, jeżeli dochodzi do zagrożenia zdrowia i życia pacjenta. Życie i zdrowie pacjentki jest dobrem wyższego rzędu niż wolność sumienia. W takich przypadkach trzeba podjąć niezwłoczne działania terapeutyczne. Są sytuacje oczywiste – np. w przypadku ciąży pozamacicznej lekarz ma obowiązek wykonać aborcję – mówi dr Tymoteusz Zych, radca prawny, podkreślając również, że bez znajomości stanu faktycznego trudno rozstrzygać o winie lekarzy. Z informacji medialnych wynika jednak, że w szpitalu w Nowym Targu doszło do błędu medycznego.
– Sprzeciw sumienia nie może być wytłumaczeniem błędu lekarskiego i zaniechania właściwej terapii – podkreśla dr Zych.
W dalszej części artykułu autorka omawia spór wokół interpretacji klauzuli sumienia w kontekście Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Przedstawiciele izby lekarskiej w mediach społecznościowych podkreślili, że klauzula i jej obowiązywanie wywodzi się z karty. Innego zdania jest Kamila Ferenc, adwokatka współpracująca z Fundacją na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Uważa ona, że klauzula sumienia nie jest zagwarantowana w Karcie praw podstawowych UE. Art. 10 stanowi jedynie, że każdy ma prawo do wolności sumienia. Zaś prawo krajowe może przewidywać klauzulę sumienia, ale nie musi.
Z kolei w komentarzu dla „Rzeczpospolitej” Kajetan Komar-Komarowski, radca prawny, tłumaczy, że „lekarz nie może się powoływać na klauzulę sumienia, jeżeli życie lub zdrowie pacjentki jest zagrożone. Dobrem najwyższym jest życie i zdrowie pacjentki (...)".