Nowy marker ultrasonograficzny nowotworów jajnika o granicznej złośliwości

Nowotwory nabłonkowe o granicznej złośliwości (tzw. low malignant potential lub borderline ovarian tumors, BOT) charakteryzują się dobrym rokowaniem ze wskaźnikiem przeżyć 5-letnich na poziomie 80%. Występują u 16% chorych z rozpoznaniem nowotworu jajnika i częściej dotyczy stosunkowo młodych pacjentek.

Wznowy nowotworów o granicznej złośliwości stwierdza się u około 8% chorych, a w około 30% przypadków wznowy mają charakter inwazyjny. U młodych kobiet, które pragną zachować płodność, możliwe jest zachowanie drugiego jajnika z jajowodem i macicą - z tego względu bardzo ważne jest trafne postawienie diagnozy. Dotychczas brakowało ultrasonograficznego markera charakterystycznego dla BOT - na łamach Ultrasound in Gynecology opublikowano badanie, które dostarcza bardzo praktycznego odkrycia.

Naukowcy z New York University School of Medicine przeprowadzili retrospektywne badanie, w którym dokonali analizy przypadków kobiet po resekcji chirurgicznej (n=67) z rozpoznaniem histologicznym nowotworu nabłonkowego o granicznej złośliwości, u których wykonano przedoperacyjne badanie przezpochwowe USG. Oceniono wszystkie obrazy pod kątem obecności lub braku cienkościennych, wypełnionych płynem drobnych struktur torbielowatych o wymiarach 1–3 mm związanych z komponentą litą zmiany, strukturami brodawkowymi i przegrodami. Aby potwierdzić, że ten mikrocystyczny obraz jest unikalny dla BOT losowo wybrano 20 obrazów raka nabłonkowego i 20 obrazów łagodnych zmian torbielowatych; sprawdzono, czy podobne struktury występują także i w tych zmianach.

Okazało się że w 60 (89,7%) na 67 przypadkach wykazano charakterystyczny mikrocystyczny obraz w komponentach litych, strukturach brodawkowych i przegrodach. W obrazowaniu ultrasonograficznym 46 z 47 (97,9%) zmian z przewagą utkania surowiczego charakteryzowało się opisywaną budową mikrocystyczną w porównaniu z 11 na 15 (73,3%) przypadków zmian o utkaniu śluzowym i 3 z 5 (60,0%) o utkaniu mieszanym. Obraz widoczny w badaniu USG potwierdzono histopatologicznie: w ocenie mikroskopowej 60 (89,7%) z 67 próbek charakteryzowało się mikrotorbielami o wymiarach 1–3 mm wypełnionymi płynem. Tylko w 7 przypadkach wykazano rozbieżności między wynikiem badania USG a histopatologiczną oceną preparatu. W sumie 40 przypadków zmian o innym charakterze, stanowiące kontrolę, nie wykazały obecności mikrotorbielowatych struktur.

Powyższe odkrycie może pomóc w szybkim postawieniu diagnozy i kwalifikacji do leczenia; pozostaje czekać na kolejne publikacje na ten temat i stanowisko towarzystw naukowych.